PIG-PIB nominowany do Godła „Teraz Polska”

 

Twórcami zgłoszonej technologii jest konsorcjum, w skład którego wchodzą Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. (PGNiG) oraz Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB). Zgłoszone przedsięwzięcie ma nowatorski charakter. Jest to pierwsze w Europie udostępnienie metanu pokładów węgla otworem horyzontalnym z wielostopniowym, masywnym szczelinowaniem hydraulicznym. Jego realizacja stanowi zasadniczy przełom technologiczny dostarczając nowych doświadczeń w eksploatacji metanu ze słabo przepuszczalnych pokładów węgla.

Metan z pokładów węgla w skali światowej jest jednym z ważniejszych alternatywnych źródeł energii. Według szacunków PIG-PIB w Polsce największe bilansowe zasoby metanu – ok. 170 mld m3 – występują w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW), a całkowity potencjał zasobowy w Polsce wynosi ok. 230-250 mld m3.

Nowoczesne technologie wierceń horyzontalnych oraz udoskonalone techniki stymulacji produktywności metanu poprzez szczelinowanie hydrauliczne otwierają perspektywy dla jego przedeksploatacyjnego ujęcia w skali przemysłowej. Należy jednak podkreślić, że technologie szczelinowania hydraulicznego muszą być opracowane do konkretnych warunków geologicznych i złożowych, a te w przypadku GZW są wyjątkowo złożone. Świadomość tych ograniczeń wymagała zaprojektowania nowatorskiego zabiegu szczelinowania hydraulicznego i testów dopływu metanu w otworach Gilowice-1 i Gilowice-2H (otwór horyzontalny).

Rezultaty testów produkcyjnych, przeprowadzonych przez konsorcjum, po wykonanych zabiegach szczelinowania hydraulicznego, są bardzo optymistyczne. Wynika z nich jednoznacznie, że dopływy metanu są kilkadziesiąt razy większe po szczelinowaniu niż przed wykonaniem zabiegu. Maksymalnie przypływ metanu sięgnął 10 tys. m3 na dobę, a łącznie, od początku pompowania z otworu Gilowice-1 odebrano ponad 810 tys. m3 gazu. W Polsce nigdy wcześniej nie uzyskano takiego wyniku. Dla porównania, w czasie siedmiu miesięcy testów prowadzonych w otworach bez wykonania zabiegów szczelinowania, otrzymano zaledwie 2,77 tys. m3 wysokometanowego gazu, uzyskując produkcję na poziomie maksymalnie 170 m3/dzień.

Przedeksploatacyjne odmetanowanie pokładów węgla może przynieść szereg korzystnych dla gospodarki efektów, w tym: ujęcie cennego surowca energetycznego – wysokometanowego gazu, eksploatację węgla w korzystniejszych warunkach górniczych i ekonomicznych oraz zmniejszenie emisji metanu do atmosfery. Realizacja projektu w Gilowicach przez PIG-PIB oraz PGNiG jest przykładem znakomitej i efektywnej współpracy nauki i biznesu.

Przed nami ostatni etap Konkursu, którego organizatorem jest Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”. Kapituła konkursu wybierze Laureatów przyznając im prawo do posługiwania się Godłem „Teraz Polska”. Przewodniczącym Kapituły jest prof. Michał Kleiber, Prezes Polskiej Akademii Nauk w latach 2007-2015.

Tekst: Katarzyna Strzemińska, Anna Bagińska
Zdjęcia: Katarzyna Strzemińska, Michał Rolka