Rosnący udział OZE w krajowej produkcji energii
Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego udział odnawialnych źródeł w produkcji energii elektrycznej wzrósł w 2025 roku do 29,4 proc., wobec 12,7 proc. w 2018 roku. Najszybszy rozwój odnotowała fotowoltaika, której moc zainstalowana zwiększyła się 38-krotnie – z 600 MW na koniec 2018 roku do 23 GW w lipcu 2025 roku. To wynik znacząco przewyższający prognozę rządowej „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku”, która zakładała 5 GW mocy na ten okres.
W tym samym czasie spadł udział węgla w krajowym miksie energetycznym. Produkcja energii z węgla kamiennego zmniejszyła się z blisko 50 proc. do 32 proc., a z węgla brunatnego – z około 30 proc. do 21 proc.
Transformacja energetyczna wymaga równowagi i stabilnych fundamentów
Jacek Kostrzewa, prezes Krajowej Agencji Poszanowania Energii, podkreśla, że w ocenie postępów transformacji energetycznej kluczowe jest nie tylko tempo zmian, ale również ich racjonalność.
– Tempo transformacji energetycznej w Polsce jest naturalne. (…) Należy robić wszystko na tyle rozsądnie i w sposób zrównoważony, żeby nie powodowało to gigantycznych perturbacji od strony ekonomicznej – wskazuje ekspert.
Analiza Polskiego Instytutu Ekonomicznego oparta na danych Forum Energii i ARE pokazuje, że od 2018 do 2025 roku udział OZE w produkcji energii wzrósł ponad dwukrotnie. Jednocześnie raport Forum Energii „Transformacja energetyczna Polski. Edycja 2025” ocenia, że struktura zużycia energii pierwotnej nadal opiera się na paliwach kopalnych. Od wejścia Polski do UE zużycie węgla spadło o 38 proc., podczas gdy konsumpcja ropy wzrosła o 41 proc., a gazu – o 43 proc.
Finansowanie transformacji energetycznej: rola kapitału prywatnego
Zdaniem prezesa KAPE dalszy postęp transformacji energetycznej wymaga stabilnych źródeł kapitału, a środki publiczne – krajowe i unijne – nie są wystarczające do sfinansowania skali niezbędnych inwestycji.
– Konieczne jest zaangażowanie kapitału prywatnego, co określa się jako blended finance. To powoduje, że różni aktorzy z rynku finansowego widzą interes w tym, żeby finansować transformację – ocenia Jacek Kostrzewa.
Eksperci Forum Energii zwracają uwagę, że presja na przyspieszenie transformacji wynika z konieczności ograniczenia emisji, zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego i poprawy konkurencyjności gospodarki.
Nowy model systemu energetycznego i znaczenie inwestycji
System energetyczny staje się coraz bardziej rozproszony i zintegrowany – energia przepływa już nie tylko w kierunku odbiorcy, lecz również od odbiorcy do sieci. Zmienia to sposób zarządzania energią i wymaga nowych rozwiązań technologicznych.
– System elektroenergetyczny będzie się przenikał z systemem ciepłowniczym, co wymaga nowej filozofii zarządzania energią – wskazuje prezes KAPE.
W latach 2013–2023 energochłonność pierwotna PKB w Polsce spadała średnio o 3,8 proc. rocznie, co świadczy o rosnącej efektywności energetycznej. Poprawa ta widoczna jest również w sektorach energochłonnych, takich jak przemysł szklarski, który już dekadę temu wdrożył rozwiązania redukujące zużycie energii.
Zależność od importu surowców a bezpieczeństwo państwa
Pomimo uniezależnienia się od dostaw węgla i paliw z Rosji Polska wciąż wydaje znaczące środki na import surowców energetycznych. Od 2015 roku koszty te wyniosły około 1,2 bln zł, a w 2024 roku – 112 mld zł. Modernizacja krajowej energetyki może znacząco ograniczyć tę zależność.
– Im mniej będziemy importować, tym nasza podatność na wojnę hybrydową zmaleje. (…) Podstawowe potrzeby lokalne będziemy w stanie pokryć np. ze źródeł odnawialnych – podkreśla prezes Krajowej Agencji Poszanowania Energii.
Budownictwo
Drogi
Energetyka
Geoinżynieria
Hydrotechnika
Inż. Bezwykopowa
Kolej
Mosty
Motoryzacja
Tunele
Wod-Kan
