Pół roku od oddania S3 w. Lubin Północ – w. Lubin Południe

W ramach zakończonego odcinka drogi ekspresowej S3 wykonawca zrealizował trasę o wysokim standardzie, z dwoma jezdniami po dwa pasy ruchu w każdym kierunku oraz pasem awaryjnym.

Udostępniono dwa węzły drogowe o komfortowym połączeniu z istotnymi drogami regionu:
– węzeł Lubin Zachód – połączenie drogi ekspresowej S3 z drogą wojewódzką nr 335, w kierunku Chocianowa i drogą powiatową w kierunku Lubina;
– węzeł Lubin Południe – połączenie drogi ekspresowej S3 z drogą krajową nr 3 w kierunku Lubina i Legnicy.

Tereny inwestycji znajdują się w zasięgu cechsztyńskich rud miedzi, w strefie postwaryscyjskiej formacji pokrywy platformowej. Północna część tego terenu, przebiega przez obszar i teren górniczy „Lubin I”, na którym usytuowane są Zakłady górnicze „Lubin – Szyby Główne i Wschodnie”. Natomiast odcinek, leżący na południe od węzła Lubin Południe przebiega przez rejon występowania złóż niezagospodarowanych, o potencjalnych możliwościach eksploatacji. Prowadzona od 1968 r. na przedmiotowym terenie działalność górnicza oraz związany z nią przemysł przetwórczy, przyczyniły się do szeregu niekorzystnych zmian w środowisku naturalnym. Dotyczy to zarówno przekształcenia powierzchni terenu poprzez budowę infrastruktury zakładów górniczych, zakładów wzbogacania rud, hut miedzi oraz składowisk odpadów powstających m.in. w procesie flotacji, jak również przeobrażenia naturalnych stosunków wodnych, pod względem ilościowym, jak i jakościowym oraz realnych deformacji górotworu, manifestujących się jako obniżenia powierzchni terenu związane z działalnością górniczą. Celem opracowania projektu i wykonania robót było zabezpieczenia korpusu drogowego, konstrukcji nawierzchni i obiektów inżynierskich z tytułu występowania szkód górniczych. Przed przystąpieniem do projektowania pozyskano prognozowane osiadania powierzchni terenu w pasie projektowanej drogi S3 z zaznaczeniem kategorii górniczej deformacji powierzchni terenu. Na podstawie prognoz wykonano analizę stateczności dla wybranych przekrojów, które uznano za reprezentatywne dla pracy nasypów i konstrukcji nawierzchni drogi S3 na terenie II i III kategorii deformacji górniczych. Analizowano stateczność wysokich nasypów, nasypów budowanych na podłożu o mniej korzystnych warunkach gruntowych, a także stateczność skarp wykopów. Do tych obliczeń wykorzystano metodę elementów skończonych przy użyciu programu komputerowego. Proponowane rozwiązania profilaktyki budowlanej uwzględniające wpływ eksploatacji górniczej przewidziano na obszarze objętym II i III kategorią deformacji górniczych. Jako zabezpieczenie zaprojektowano wykonanie konstrukcji geomateraca zlokalizowanego bezpośrednio pod konstrukcją nawierzchni oraz w pasie dzielącym w nasypach i wykopach na warstwie poślizgowej. Ogólna konstrukcja geomateraca na szkodach górniczych składa się z zagęszczonej warstwy mieszanki niezwiązanej frakcji 0/31,5 z kruszywem C90/3, zbrojonej górą i dołem georusztem, rozłożoną na warstwie poślizgowej gr. 35 cm. W podłożu konstrukcji nawierzchni w nasypie i wykopie na odcinkach II i III kat. górniczej deformacji, uwzględniono warstwę poślizgową w postaci 35 cm warstwy z piasku średniego zagęszczonego do wskaźnika zagęszczenia 0,95 ≤ Is ≤ 0,97.

Analiza wpływu osiadań na system odwodnienia

Sprawny system odwodnienia jest istotny zarówno ze względu na warunki bezpieczeństwa ruchu jak i trwałość eksploatacyjną nawierzchni i korpusu drogi. Deformacja górnicza powierzchni terenu może wywołać zaburzenia generujące zmiany warunków gruntowo-wodnych, pogorszenie stanu lub zniszczenie systemu odwodnienia powierzchniowego. Następstw tych nie można powiązać wprost z kategoryzacją górniczej deformacji terenu. W sytuacji projektowania na terenach szkód górniczych należy analizować rozwiązania projektowe w powiązaniu z prognozą górniczą dla każdego odcinka indywidualnie. Zmiany pochylenia systemu odwodnienia mogą być zagrożone już wpływami I kategorii górniczej (pochylenie górnicze graniczne I kat. to 0,25%), podobnie jest w rurociągach kanalizacyjnych. Spowolnienie spływu wody z nawierzchni to zagrożenie bezpieczeństwa ruchu (śliskość). W związku z powyższym zwiększono minimalne pochylenia systemu odwodnienia na odcinkach na których mogą wystąpić zmiany pochylenia w kierunku przeciwnym. Założone do budowy odwodnienia wyroby miały odpowiednie dopuszczenie do stosowania na terenach szkód górniczych.

Opis rozwiązań projektowych w korpusie drogowym

Obiekty inżynierskie na tym odcinku S3 zostały zabezpieczone przed oddziaływaniem terenów górniczych.

Zastosowano następujące zabezpieczenia profilaktyczne na wpływy górnicze:
– urządzenia dylatacyjne o zwiększonym przesuwie uwzględniającym prognozowane parametry wpływów eksploatacji górniczej;
– łożyska uwzględniające zwiększone przemieszczenia z tytułu wpływów górniczych;
– materac geosyntetyczny pod fundamentem podpór;
– pod płytami przejściowymi żelbetowe belki fundamentowe wraz z warstwą poślizgową.

Wykonawcą tego odcinka drogi ekspresowej S5 było konsorcjum firm: Mota-Engil Central Europer oraz Mota-Engil Engenharia e Construção. Wartość kontraktu to 260.903.266,70 PLN brutto.

Tekst i zdjęcie: GDDKiA O/Wrocław