Mosty Świata – XI Wyprawa Naukowo-Techniczna JAPONIA

Uczestnicy wyprawy zwiedzili wybrane obiekty związane z mostownictwem (44 obiekty), kulturą (świątynie, zamki, muzea) i turystyką. Swoje wrażenia opisali w rozdziałach odpowiadających kolejnym dniom wyprawy. Zwrócili uwagę na wiele szczegółów z życia codziennego, jak np. widoczna w gastronomii fascynacja kulturą francuską, specyfika obsługi w restauracjach, umiejętność kreowania przez Japończyków atrakcji turystycznych. Wiele spostrzeżeń dotyczy transportu zbiorowego, ponieważ głównym środkiem transportu polskich mostowców było metro i kolej, zwłaszcza superszybki pociąg Shinkansen. Łącznie przebyto ok. 4 tys. km, zwiedzając Japonię w pasie od Tokio do Hiroszimy.
W Tokio niezapomnianym przeżyciem był przejazd przez Zatokę Tokijską drogą ekspresową Tokyo Wan Aqua-Line o długości 15,1 km. Przeprawa Tokyo Wan Aqua-Line składa się z mostu nisko- i wysokowodnego Kisarazu – Umi-hotaru o długości 4,4 km, sztucznej wyspy Umi-hotaru o długości 0,4 km, tunelu centralnego (Umi-hotaru – Kaze-no-tō) o długości 4,8 km, sztucznej wyspy Kaze-no-tō o długości 0,1 km, tunelu Kawasaki (Kaze-no-tō – Kawasaki) o długości 4,6 km oraz Ukishima Access o długości 0,3 km. Tunele o średnicy 13,9 m biegną 20 m pod dnem morza, na głębokości ok. 60 m pod powierzchnią wody. Wizytówką i symbolem przeprawy Tokyo Wan Aqua-Line jest sztuczna wyspa Umi-hotaru, na której most przechodzi w tunel. Następnie z przystani Asakusa wyruszono w rejs Sumidą na futurystyczną wyspę Odaiba. Był to rejs marzeń dla mostowców, gdyż z poziomu rzeki można obejrzeć wiele przepraw mostowych – wyprawowicze doliczyli się ich 16, a każda została zaprojektowana w innym stylu. Odwiedzono Muzeum Edo-Tokyo, poświęcone historii i kulturze Tokio w epoce Edo (1603–1868). W muzeum znajduje się również pełnowymiarowa kopia pierwszego drewnianego mostu Nihonbashi z początku XVII w., który prowadził do Edo. Most Nihonbashi jest symbolem epoki Edo w japońskiej historii. W przeszłości odgrywał ważną rolę w pomiarach jako miejsce umowne, czyli punkt zero, zaznaczony na środku mostu, od którego mierzono odległości do wszystkich, nawet najdalszych zakątków kraju. Tu też zbiegały się najważniejsze drogi feudalnej Japonii. Obecnie punkt zero oznaczony jest mosiężnym medalionem. Historyczny most Nihonbashi nadal istnieje, choć teraz nieco ukryty pod estakadami autostrady zbudowanej przed igrzyskami olimpijskimi w 1964 r. dla lepszego skomunikowania terenów olimpijskich. W Tokio zwiedzano też m.in. buddyjską świątynię Sensō-ji. Położona w dzielnicy Asakusa w środkowej części Shitamachi (Starego Miasta), poświęcona bogini Kannon, bóstwu współczucia, jest największą i najstarszą świątynią w stolicy Japonii. Jej początki sięgają 628 r. Jest najczęściej odwiedzanym miejscem kultu religijnego na świecie – bywa tu ok. 30 mln osób rocznie.
W Mishimie oglądano Skywalk, wiszącą kładkę dla pieszych o rozpiętości 400 m. Dodatkową atrakcją Skywalk jest kapitalny widok na Fudżi, świętą górę, symbol japońskiego krajobrazu i ulubiony motyw japońskiej sztuki, czczoną od stuleci, a obecnie odwiedzaną przez ok. 17 mln osób rocznie. Wierzchołek najwyższego japońskiego szczytu (3776 m n.p.m.), wulkanu uśpionego od 1707 r., przez większą część roku pokrywa czapa śniegu
Zwiedzanie zabytków Kioto rozpoczęto od Rokuonji (Kinkakuji) – świątyni Złotego Pawilonu, wpisanej na listę UNESCO. Położona jest w dużym ogrodzie, nad stawem, w którym odbijają się pokryte złotymi liśćmi ściany dwóch najważniejszych pięter tej świątyni. W 1397 r. Yoshimitsu Ashikaga (1358–1408), trzeci szogun z rodu Ashigaka, zrezygnował z funkcji, przywdział mnisi habit, przybrał imię Rokuon i polecił wznieść Złoty Pawilon – pałac, który po jego śmierci przekształcono w świątynię filozofii zen, należącą do zespołu świątynnego Rokuonji. Tuż za imponującą bramą Kara-mon znajduje się pałac Ninomaru, najbardziej majestatyczna budowla kompleksu zamkowego Nijō-jō, mającego status narodowego zabytku Japonii. Na powierzchni 3 tys. m2 rozmieszczono 33 pokoje, niektóre z nich są wykwintnie zdobione. Pałac słynie ze słowiczych podłóg, tak delikatnych i specjalnie łączonych, że mogły zdradzić nawet ducha. Projekt pięknego ogrodu z jeziorem przypisany jest mistrzowi Koboriemu Enshū (1549–1647). Wieczorem pojechano do dzielnicy gejsz – Gion. Kioto jest jedynym miastem w Japonii, w którym nadal są gejsze i funkcjonuje jeszcze ich środowisko.
W Nara, najstarszej stolicy Japonii, zwiedzano buddyjski kompleks świątyni Tōdaiji, założony w 728 r. przez cesarza Shōmu. W 743 r. rozkazał on wzniesienie budynku mającego pomieścić rzeźbę Wielkiego Buddy, poświęconą w 752 r. Pawilon Daibutsuden do 1996 r. był największą drewnianą budowlą na świecie, mimo że po rekonstrukcji w 1709 r. został zmniejszony o jedną trzecią w stosunku do oryginału. Obecnie ma 48 m wysokości, 57 m długości i 50 m szerokości. Wewnątrz znajduje się posąg Wielkiego Buddy Daibutsu ze złoconego brązu o wysokości 16,2 m i wadze 250 t. To największy posąg z brązu na świecie.
Z kolei świątynie szintoistyczne podziwiano na wyspie Miyajima, która od najdawniejszych czasów jest świętym miejscem szintoizmu. Na wyspie o powierzchni 30 km2 nie ma ani jednego żłobka czy przedszkola, ponieważ obowiązuje tu zakaz narodzin i umierania. Największym skarbem jest sanktuarium Itsukushima Jinja, częściowo zbudowane na morzu. Należąca do niego czerwona torii jest zaliczana do Trzech japońskich pejzaży, czyli trzech najsławniejszych miejsc widokowych w Japonii. Ich wyboru dokonał myśliciel neokonfucjański Hayashi Razan w 1643 r.
W Hiroszimie obejrzano teren wybuchu pierwszej bomby atomowej, zrzuconej na Japonię przez Stany Zjednoczone 6 sierpnia 1945 r. a wśród szeregu obiektów kompleksu Kopułę Bomby Atomowej (ruiny budynku Organizacji Rozwoju Przemysłu). Bomba wybuchła 160 m na południowy wschód od kopuły. Stojące obok konstrukcje wyparowały, ale ten budynek, rażony falą uderzeniową prawie pionowo, częściowo ocalał. W grudniu 1996 r. wpisano go na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO.
Pod koniec wyprawy dotarto do mekki mostowców z całego świata – trzech przepraw prowadzących przez Wewnętrzne Morze Japońskie z największej wyspy tego kraju, Honsiu, na najmniejszą z jego czterech głównych wysp, Sikoku. Każda z tych przepraw łączy leżące na trasie małe wysepki mostami wyjątkowymi pod względem konstrukcyjnym i estetycznym.
Wielki finał miał miejsce na moście Akashi Kaikyō, bo jak napisano w książce: „Program wędrówki po mostach Japonii, ułożony pod naukowym kierownictwem prof. Kazimierza Flagi, przebiegał według scenariusza filmów Hitchcocka: zaczynał się od trzęsienia ziemi – pokonania kilkunastokilometrowej Zatoki Tokijskiej mostem i tunelem podmorskim oraz przepłynięcia rzeką Sumidą pod kilkunastoma mostami w Tokio, a potem napięcie już tylko rosło – aż do poziomu 292 m nad powierzchnią morza na pylonie mostu wiszącego Akashi Kaikyō. Zwiedzanie tego mostu o najdłuższym na świecie przęśle stanowiło zwieńczenie wyprawy”.
Zwiedzanie mostu Akashi Kaikyō (jego zdjęcie zdobi okładkę omawianej książki) zaczyna się w pomieszczeniu wykładowym, gdzie przybliżane są zwiedzającym techniczne rozwiązania i walory dzieła oraz trudności w jego realizacji. Po wykładzie ubrani w kaski turyści przechodzą prawie kilometr pomostem roboczym w poziomie dolnego pasa kratownicy przęsła, aż do pylonu od strony miasta Akashi, po czym wjeżdżają na rygiel u szczytu pylonu. Wizytę na pylonie kończy pozowanie do wspólnego zdjęcia nad stosowną tablicą, zjazd windą i kilometrowa droga powrotna do przyczółka. Przy oddawaniu kasków w sali wykładowej na każdego śmiałka czeka już na odbitka grupowej fotografii z pylonu i certyfikat poświadczający wizytę na moście.
Lista niezwykłych miejsc i zabytków, które zwiedzili wyprawowicze jest długa, mimo ich stosunkowo krótkiego pobytu w Japonii. O wszystkich można przeczytać w prezentowanej książce.

z serii Mosty Świata – XI Wyprawa Naukowo-Techniczna JAPONIA
Kraków 2019
Koncepcja i redakcja naukowa Kazimierz Flaga
Autorzy: Kazimierz Flaga, Krzysztof Germaniuk, Aleksander Kusznir, Ksenia Feigel-Młodkowska, Andrzej Stańczyk
Wydawca: nbi med!a
Oprawa miękka, 108 s.
Zamów: wydawnictwo@nbi.com.pl