Uczestnicy wyjazdu mogli zobaczyć, jak wygląda produkcja betonu w węźle zlokalizowanym w sąsiedztwie inwestycji, w jaki sposób wbudowywana jest mieszanka betonowa w nawierzchnię oraz po raz pierwszy przejechać wybudowanym fragmentem autostrady. Generalnym wykonawcą inwestycji jest firma Strabag.
Wykonawca stawia na nawierzchnie betonowe
Jak poinformował Tomasz Matuszewski, dyrektor techniczny Strabag, oddział nawierzchni betonowych STRABAG wywodzi się od firmy Heilit + Woerner. „Począwszy od 1996 r. zrealizowaliśmy w Polsce ponad 600 km dróg o nawierzchni betonowej. To ponad połowa wszystkich dróg szybkiego ruchu, autostrad i dróg ekspresowych z nawierzchnią betonową. W tym czasie wbudowaliśmy ponad 5 mln m3 mieszanki betonowej. Mimo iż jesteśmy producentem nawierzchni bitumicznych to stawiamy na nawierzchnie betonowe. Jest to bardzo dobra technologia, szczególnie do budowy dróg o dużym natężeniu ruchu. Nawierzchnie betonowe są trwałe i jasne, poprawiają komfort podróżowania wieczorem i w trudnych warunkach atmosferycznych” – mówił.
Jak podkreślił dyrektor Matuszewski, przetarg na VI odcinek A2 Siedlce Południe – Malinowiec w formule projektuj i buduj firma wygrała, zakładając budowę nawierzchni bitumicznej. Umowę na jego budowę podpisała z GDDKiA w kwietniu 2021 r.
„W trakcie projektowania we współpracy z firmą Cement Ożarów okazało się, że uzasadnione ekonomicznie i przyjazne środowisku będzie zastosowanie nawierzchni betonowej o obniżonej emisji CO2” – tłumaczył dyrektor Matuszewski.
Pionierzy nawierzchni niskoemisyjnych z betonu
Mariusz Adamek, prezes zarządu Cement Ożarów, przypomniał, że firma, którą kieruje, jest dostawcą cementu i spoiw hydraulicznych od prawie pół wieku. „W ostatnich dekadach zostały zrealizowane strategiczne inwestycje w naszej cementowni, m.in. największy piec do wypału klinkieru w Europie oraz linia do produkcji cementów żużlowych. Te inwestycje pozwoliły na zmianę naszego portfolio produktowego zgodnie z wymogami rynku i w celu obniżania emisji CO2. Na budowie tego odcinka A2 dostarczamy kompleksowo nasze produkty na każdy etap budowy: podbudowę, nawierzchnię, roboty geotechniczne. Jestem bardzo dumny, że Cement Ożarów jako dostawca cementu i STRABAG jako wykonawca staliśmy się pionierami nawierzchni niskoemisyjnych z betonu. Wypracowane przez nas wspólnie rozwiązanie zostało zatwierdzone przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad” – mówił prezes Adamek.
Jego zdaniem zastosowany cement żużlowy o nazwie Jasny jest innowacyjnym rozwiązaniem, które pozwala znacząco obniżyć ślad węglowy, a dzieje się tak dzięki zastąpieniu części klinkieru żużlem wielkopiecowym granulowanym, który jest produktem ubocznym w procesie produkcji stali.
„To rozwiązanie doskonale wpisuje się w idee zrównoważonego rozwoju i gospodarki obiegu zamkniętego. Zastosowanie zmielonego żużla w miejsce części klinkieru obniżyło o 30% ślad węglowy cementu, co przełożyło się na podobne obniżenie śladu węglowego mieszanki betonowej. Ten produkt to efekt dobrej współpracy międzywydziałowej w ramach Cementowni Ożarów: produkcja, kontrola jakości, dział logistyki i doradztwo techniczne. Chciałbym także podkreślić doskonałą współpracę między zespołami STRABAG i Cement Ożarów. To wszystko wymaga ogromnej dyscypliny, dobrego planowania, doskonałej synchronizacji i współpracy. Trzeba dwóch partnerów, którzy mają odwagę, kreatywność, są innowacyjni i otwarci w działaniu, by doprowadzić do takiego pionierskiego przedsięwzięcia” – dodał prezes Adamek.
Budujmy drogi ekologiczne, trwalsze i tańsze w utrzymaniu
Prof. Jan Deja, dyrektor wykonawczy Stowarzyszenia Producentów Cementu, podkreślił znaczenie decyzji generalnego wykonawcy odcinka A2, firmy STRABAG, który zdecydował się na zmianę technologii z bitumicznej na betonową. „Macie najlepszy w Europie sprzęt do układania nawierzchni betonowych i wierzę, że wybudujecie drogę, której trwałość sięgnie 40–50 lat. Fakt, że STRABAG wspólnie z Cement Ożarów postanowili zastosować cement i beton o obniżonym o 30% śladzie węglowym, ma znaczenie. Dzisiaj bardzo poważnie myślimy o środowisku. Stowarzyszenie Producentów Cementu od kilku lat podkreśla, że cementy o niskim śladzie węglowym są uzasadnioną alternatywą technologiczną i ekonomiczną. Naszym celem jest budowanie bardziej ekologicznych dróg. Chcemy budować nawierzchnie, które będą trwałe, bezpieczne przez wiele dekad i tańsze w utrzymaniu – mówił prof. Deja. – Wkrótce ruszą prace zespołów GDDKiA, co obiecuje szef tego urzędu, nad określeniem kryteriów wyboru rodzaju nawierzchni. To nie wykonawca, lecz administracja drogowa powinna decydować o wyborze rodzaju nawierzchni. Tak jest w większości krajów. Wszędzie tam, gdzie natężenie ruchu pojazdów ciężkich przekracza 5 tys./d, powinna być budowana nawierzchnia betonowa”.
23% dróg szybkiego ruchu z nawierzchnią betonową
Według szacunkowych danych Stowarzyszenia Producentów Cementu na koniec 2023 r. w Polsce było 1178 km dróg ekspresowych i autostrad z nawierzchnią betonową, co stanowiło 23% sieci dróg szybkiego ruchu.
Obecnie trwa budowa 91,4 km dróg ekspresowych i autostrad o nawierzchni betonowej: czterech odcinków autostrady A2 w województwach mazowieckim i lubelskim (łącznie 62,15 km) i dwóch odcinków drogi ekspresowej S6 w województwie pomorskim (łącznie 29,25 km).
Nawierzchnie betonowe – jako trwalsze i bezpieczniejsze – budowane są także w tunelach dróg ekspresowych. 31 lipca 2024 r. oddano do użytku odcinek S3 Bolków – Kamienna Góra na Dolnym Śląsku z dwoma tunelami o nawierzchni betonowej. Pod koniec roku zostanie oddana droga S52 Północna Obwodnica Krakowa, w której dwóch tunelach również położono nawierzchnię betonową.