Historia zakładu
Historia przetopu bazaltu w firmie Eutit sięga 1951 r., kiedy to w starym zakładzie rozpoczęto odlewanie rur przeznaczonych dla przemysłu górniczego (rurowego transportu węgla). Pierwszym produktem była rura bazaltowa o średnicy 180 mm i długości 330 mm. Pierwszą płytkę odlano w 1953 r. Wówczas zdolność produkcyjna zakładu wynosiła ok. 1 tys. t bazaltu rocznie. Asortyment produkcji stopniowo rozszerzano, od odlewów formowanych w piasku (gięte, płytki) do płytek odlewanych w metalowych formach żeliwnych.

W 1957 r. zmieniono źródło surowca – zaczęto używać bazaltu z kopalni Slapany. Skład chemiczny i mineralogiczny podstawowego surowca znacząco wpływa na jakość odlewów. Bazalt z nowej kopalni był z tego punktu widzenia bardziej odpowiedni w porównaniu z wcześniej używanym. Umożliwiło to dalszy rozwój produkcji i budowę nowego zakładu o większej wydajności produkcyjnej, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na produkty bazaltowe. Produkcja w nowym zakładzie rozpoczęła się w 1969 r. i trwa do tej pory. Technologia produkcji była przedmiotem wielu znaczących modernizacji i jest udoskonalana niemal nieustannie.
Współczesna historia firmy Eutit rozpoczęła się w 1995 r., kiedy doszło do prywatyzacji dawnego przedsiębiorstwa państwowego przez sprzedaż bezpośredniej grupie partnerów, którą utworzyli głównie długoletni pracownicy przedsiębiorstwa.
Na początku lat 90. XX w. wprowadzono dwie istotne innowacje. Wdrożono program produkcji fabrykacyjnej,
tj. własną produkcję kompletnych rur odpornych na ścieranie. Rozpoczęto też odlewanie cyrkonowo-krzemianowe o nazwie handlowej Eucor.

W 2000 r. firma zainwestowała w zakup linii do szlifowania specjalnych płytek Skid Pan. Krok ten został wymuszony rosnącymi wymaganiami głównych użytkowników płytek – wiodących producentów samochodów, którzy wykorzystują je do budowy specjalnych poligonów do badania właściwości jezdnych pojazdów i opon.
Obecnie zakres produkcji Eutit obejmuje prawie 20 tys. różnego rodzaju produktów, a roczna produkcja bazaltu wynosi 15–17 tys. t.
Firma osiąga roczną sprzedaż powyżej 200 mln CZK, zatrudnia ok. 200 pracowników i eksportuje swoje produkty na cały świat. Eutit nieustannie stara się poszerzyć rynek zbytu. Jest otwarta na potrzeby klientów, dlatego wprowadza nowe produkty zarówno do zastosowań w przemyśle, jak i w architekturze.

Zastosowanie
Produkcja elementów z topionego bazaltu polega na stopieniu surowca bazaltowego w piecu ogrzewanym gazem ziemnym w temperaturze ok. 1280 °C. Po wtórnej krystalizacji bazaltu, gdy staje się on ponownie ciałem stałym, produkty z topionego bazaltu wyjmowane są z form i umieszczane w tunelowych komorach chłodniczych, gdzie stygną w czasie 18–21 godzin.
Bazalt znalazł wszechstronne zastosowanie w wielu sektorach przemysłu. W ofercie znajdują się:
- płytki bazaltowe – stosowane w przemyśle oraz jako wykończenie obiektów i ich wnętrz;
- bazaltowe rury przeciskowe – stosowane jako alternatywa dla rur kamionkowych, polimerobetonowych lub GRP;
- wykładziny bazaltowe – stosowane jako elementy do wykładania powierzchni wewnętrznych nowych rur betonowych podczas ich produkcji oraz do rehabilitacji uszkodzonych przewodów przez ich wyłożenie po uprzednim wyczyszczeniu odpowiednio ukształtowanymi płytkami bazaltowymi;
- rynny i płytki bazaltowe – stosowane jako elementy do wykładania kinet studni betonowych;
- łuki i kształtki bazaltowe – stosowane jako okładziny do elementów stalowych w przemysłach szklarskim, hutniczym, energetycznym.

Cechy materiału
Bazalt jest materiałem naturalnym, który w wyniku topienia i odlewania do form otrzymuje nową postać i kształt. Główne właściwości fizyczne bazaltu to:
- bardzo wysoka wytrzymałość na ciśnienie (min. 3,5 t na 1 cm2),
- odporność na ścieranie,
- odporność chemiczna,
- odporność na korozję naturalnego materiału (właściwości zachowuje w całym przekroju),
- nienasiąkliwość i mrozoodporność,
- możliwość zastosowania w warunkach ekstremalnych aż do 400 °C,
- ekologiczna i higieniczna nieszkodliwość,
- długa żywotność w najtrudniejszych warunkach.
Eutit Polska Sp. z o.o.
Eutit s.r.o. posiada przedstawicielstwo w Polsce – wrocławską firmę Eutit Polska Sp. z o.o., która specjalizuje się w projektowaniu obiektów gospodarki wodno-ściekowej w szeroko rozumianym obszarze ochrony środowiska.
Bazaltowe rury przeciskowe
Bazaltowe rury przeciskowe są dostępne na polskim rynku od 2006 r. i są stosowane w szczególnie trudnych warunkach środowiskowych. Bazalt jako naturalna skała wulkaniczna posiada szereg właściwości fizycznych, które przemawiają za szerokim zastosowaniem tego materiału w inżynierii środowiska – jest to m.in. twardość 8 w skali Mohsa (dla porównania – diament jako najtrwalszy ma 10), całkowita odporność na korozję, duża wytrzymałość na ściskanie i zginanie oraz odporność chemiczna na poziomie pH 2–14. Za atut można również uznać wysoką odporność na skoki temperatur oraz zeroprocentową nasiąkliwość i porowatość.
Jedną ze standardowych zalet rur bazaltowych jest przenoszenie większych sił przeciskowych. Dodatkowo dzięki niewielkiej grubości ścianki rury zminimalizowana została jej zewnętrzna średnica, co przekłada się na redukcję urobku, a w efekcie – na zmniejszenie nakładów finansowych. Jeżeli do tych zalet dodamy długi okres eksploatacji, to okaże się, że produkt ten stanowi korzystną alternatywę dla przecisków z innych materiałów, szczególnie w agresywnym środowisku.
zdjęcia: Eutit s.r.o. oraz nbi med!a
Eutit Polska – przeczytaj więcej
Eutit Czechy – przeczytaj więcej