Kobiety Rakiety 2025 – między statystyką a zmianą społeczną

Konferencja zgromadziła ponad 200 uczestniczek i uczestników na miejscu oraz ok. 120 osób śledzących transmisję online. Już po raz trzeci stworzyła przestrzeń do rozmowy o faktach, systemowych barierach i możliwościach, jakie niesie wspólnota kobiet działających w STEM. Wydarzenie było również finałem czwartej edycji programu mentoringowego Fundacji Mentoring Female2Female.

Wciąż na marginesie STEM

Według najnowszych danych kobiety coraz śmielej wkraczają na uczelnie techniczne i kierunki STEM, jednak wciąż są wyraźnie niedoreprezentowane w kluczowych dziedzinach inżynierii i technologii. W 2023 r. stanowiły 44,2% studentów na uczelniach technicznych, ale na typowo inżynierskich kierunkach udział mężczyzn sięga aż 73,8% – wynika z raportu Kobiety na politechnikach 2024, przygotowanego przez Fundację Edukacyjną Perspektywy i Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Na informatyce kobiety stanowiły jedynie 17,3% studentów, choć ich liczba wzrosła o 35,3% w ciągu ostatnich czterech lat. Wyjątek stanowi inżynieria biomedyczna, gdzie kobiety stanowią aż 62,4% studiujących.

Wśród nauczycieli akademickich w obszarze STEM kobiety to tylko 33,8% kadry, mimo że stanowią większość doktorów, tylko 27,9% profesorów to kobiety.

Na rynku pracy kobiety zajmują ok. 35% stanowisk inżynierskich, ale w dużych firmach technologicznych tylko 15–16%. W budownictwie kobiety inżynierki zarabiają średnio 5680 zł brutto, podczas gdy mężczyźni 6848 zł. Choć luka płacowa powoli się zmniejsza, różnice wciąż są wyraźne.

Strukturalna asymetria – dane, które zobowiązują

Podczas konferencji Kobiety Rakiety również wybrzmiały dane, które nie pozostawiają złudzeń i które trudno zignorować. Przytoczyła je Katarzyna Gaweł, ekspertka ds. przywództwa, trenerka i mentorka, na co dzień wspierająca kobiety w nauce i biznesie. Jej wystąpienie było nie tylko prezentacją faktów, lecz także przypomnieniem, że za statystykami stoją realne doświadczenia i systemowe bariery: 80 gr – tyle średnio zarabia kobieta na każdą złotówkę, którą otrzymuje mężczyzna na tym samym stanowisku, tylko 37% par dzieli się obowiązkami domowymi i opiekuńczymi w sposób rzeczywiście równy, choć 58% deklaruje chęć takiego modelu, 80% decyzji w świecie zapada z męskiej perspektywy, 123 lata – tyle może zająć likwidacja globalnych różnic płacowych między kobietami a mężczyznami.

Nietrudno sobie wyobrazić, że te różnice bywają jeszcze bardziej wyraźne w branżach STEM, wciąż silnie zmaskulinizowanych i wymagających systemowej zmiany. Właśnie dlatego takie programy jak Mentoring Female2Female nabierają szczególnego znaczenia.

Mentoring jako strategia zmiany

Naturalnym rozwinięciem dyskusji o barierach i nierównościach w STEM stało się podsumowanie czwartej edycji programu Mentoring Female2Female, jednego z filarów konferencji. To przestrzeń międzypokoleniowego dialogu między kobietami, które przetarły już wiele szlaków, a tymi, które dopiero rozpoczynają swoją drogę zawodową. Program buduje sprawczość, wzmacnia relacje i otwiera perspektywy zawodowe. Co istotne, wiele tych relacji przekształca się w trwałe więzi, które daleko wykraczają poza ramy formalnej współpracy.

W tegorocznej odsłonie (2024/2025) udział wzięły 62 mentorki, 57 uczestniczek programu (mentees) z polskich uczelni technicznych: Akademii Górniczo-Hutniczej, Politechnik Krakowskiej, Warszawskiej, Gdańskiej, Łódzkiej, Śląskiej, Wrocławskiej oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, a także 41 wolontariuszek. Od początku programu wsparciem objęto już 141 studentek uczelni technicznych. Mentorki – doświadczone absolwentki kierunków technicznych i ekspertki pracujące w branżach STEM – mieszkają i pracują w różnych krajach, m.in. w Polsce, Niemczech, Hiszpanii, Szwecji, Australii. Ich różnorodne doświadczenia i spojrzenia wzbogacają program o międzynarodowy wymiar rozwoju w STEM.

Kobiecy głos i kobieca odwaga

Konferencję poprowadziła Joanna Racewicz, dziennikarka i trenerka wystąpień publicznych. Wśród punktów programu znalazły się wspomniane już wystąpienie Katarzyny Gaweł oraz dwie inspirujące debaty panelowe.

W panelu Odwaga mimo obaw głos zabrały: Krystyna Jarek, ekspertka ds. innowacji i strategii, była Chief Innovation Officer Deloitte CE i Innovation Lead w ING Banku, obecnie założycielka Booster of Innovation, Kalina Grela-Łężak, psycholożka, coach, mentorka akredytowana przez EMCC (EIA), superwizorka i prezeska Norman Benett, Magdalena Stachnik-Baran, kierowniczka budowy w firmie Budimex, oraz Magda Niejodek, ambasadorka programu Kobiety Rakiety i twórczyni podcastu Pozbądź się tego.

W drugim panelu – Strach i siostrzeństwo – uczestniczyły: Marzena Maj, wiceprezeska SMAY i prezeska Fundacji Rodziny Maj im. Piotra Maja, Barbara Juszczyk, dyrektorka zarządzająca Siecią Badawczą Łukasiewicz – Instytut Metali Nieżelaznych, Małgorzata Nowakowska, zastępczyni dyrektora HR w VINCI Construction Polska i wykładowczyni MBA TECH na AGH, dr Katarzyna Jachymska, członkini zarządu Wodociągów Miasta Krakowa, Angelika Kossakowska, inżynierka systemów automatyki ds. ofertowania i sprzedaży w firmie Control System Engineering, oraz dr Monika Bochenek, kierowniczka projektów i członkini zespołu ESG w firmie WIŚNIOWSKI, a także prezeska Fundacji Horyzont360.

Całość programu dopełniła sesja speed mentoringu – intensywne rozmowy jeden na jeden, które stworzyły przestrzeń do budowania relacji, dzielenia się doświadczeniem i wzmacniania kobiecego wsparcia w STEM. Każdy z tych elementów wzmacniał to, co najcenniejsze: poczucie wspólnoty, dialogu i wzajemnego wsparcia.

Kobieta Rakieta – uznanie, które niesie

Nowością tej edycji było ustanowienie i wręczenie po raz pierwszy Nagrody Kobieta Rakieta – wyróżnienia dla mentorek i wolontariuszek, które w szczególny sposób przyczyniają się do wspierania kobiet w naukach ścisłych i technicznych. To symboliczne uhonorowanie zaangażowania, postawy liderskiej oraz realnego wpływu na rozwój środowiska STEM. W finale konkursu znalazło się pięć finalistek, a ostatecznie Nagrodę Kobieta Rakieta 2025 otrzymała Katarzyna Nowak-Dzieszko, asystentka na Politechnice Krakowskiej, współzałożycielka Fundacji Wspierania Budownictwa Zrównoważonego i inicjatorka projektów Inżynierki przy kawie oraz Forum kobiet. Wyróżnienia za wybitną aktywność na rzecz Fundacji trafiły do Karoliny Bukały-Głowy, menedżerki ds. marketingu i komunikacji, rzeczniczki prasowej w firmie Balzola Polska, oraz Pauliny Zapory, asystentki projektanta geotechnicznego w firmie KTTM.

Partnerstwa, które mają znaczenie

Wydarzenie nie odbyłoby się bez partnerów. Patronat honorowy objęli: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Urząd Miasta Krakowa, Akademia Górniczo-Hutnicza oraz Politechnika Krakowska. Partnerem merytorycznym była firma Norman Benett, a technologicznym – Mentiway.

Patronat platynowy zapewniły SMAY  oraz Fundacja Rodziny Maj im. Piotra Maja. Patroni złoci to Budimex, Control System Engineering i LABÉMI. Wśród patronów srebrnych znaleźli się ABB, Honeywell, VINCI Construction (WARBUD i EUROVIA Polska), ISCHEBECK TITAN POLSKA, DELINEE CONSULTING oraz Wodociągi Miasta Krakowa. Do grona partnerów należeli także: PWN, MANGO, Łukasiewicz – IMN, Protekt,
Bahlsen Polska, Fundacja Novis Plus, Fundacja Studentów i Absolwentów AGH Academica, NPA Skawina oraz Izba Gospodarcza Metali Nieżelaznych i Recyklingu. Tak szerokie zaangażowanie partnerów to wyraźny sygnał, że temat kobiet w STEM zyskuje coraz szersze grono sprzymierzeńców nie tylko w sferze społecznej, ale także w biznesie i instytucjach publicznych.

Od samego początku konferencję i działania Fundacji Mentoring Female2Female wspiera medialnie wydawnictwo nbi med!a – redakcja czasopisma „Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne” oraz portalu inżynieryjnego NBI.com.pl. Jako patron medialny towarzyszymy inicjatywie na każdym etapie: od promocji, przez relacje z wydarzeń, po budowanie długofalowej świadomości o tym, jak istotne – i jak wciąż niedoceniane – jest miejsce kobiet w inżynierii, technologii i nauce.

Współtwórzmy zmianę

Zmiana nie dzieje się sama – potrzebuje ludzi, zaangażowania, danych i wspólnoty. Kobiety Rakiety pokazują, że wszystkie te elementy są już w ruchu.

Trwa rekrutacja do programu Mentoring Female2Female 2025/2026. Jeśli jesteś studentką kierunku technicznego, doświadczoną specjalistką albo reprezentujesz firmę, która chce realnie wspierać rozwój kobiet w STEM i kształtować bardziej zrównoważoną przyszłość branż technicznych – dołącz do tej społeczności. Zgłoszenia przyjmowane są przez formularz dostępny na stronie:
https://mentoringf2f.com.