Zbyt gęsta zabudowa zwiększa ryzyko pożarowe – konieczne zmiany w projektowaniu miast

Projektowanie miast a bezpieczeństwo przeciwpożarowe

– Współczesny sposób projektowania miast wymaga zmian, zarówno w kontekście pożarowym, jak i innych aspektów, np. dostępności do zieleni. Ważne jest, aby z jednej strony rewitalizować istniejące przestrzenie miejskie i uzupełniać zabudowę, a z drugiej – nie doprowadzać do nadmiernego zagęszczenia, które zwiększa ryzyko pożarowe – wskazuje dr inż. arch. Kamila Sikorska-Podyma, prezeska Instytutu Projektowania Bezpieczeństwa Pożarowego oraz ekspertka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Zbyt gęsta zabudowa przyspiesza rozprzestrzenianie się ognia, utrudnia ewakuację oraz działania ratownicze. Kluczowe znaczenie mają zarówno odległości między budynkami, jak i materiały budowlane czy funkcje obiektów. Szczególnie wysokie zagrożenie stwarzają obiekty produkcyjno-magazynowe.

Regulacje i wytyczne w planowaniu przestrzennym

Minimalne odległości między budynkami określają przepisy wykonawcze, w tym rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Uwzględniają one zarówno rodzaj zabudowy, jak i materiały użyte do jej wznoszenia. Istotne są również wymagania związane z sąsiedztwem lasów i gęstością obciążenia ogniowego.

Nowe możliwości w zakresie kształtowania bezpiecznej przestrzeni miejskiej otwierają plany ogólne gmin, które zastąpią dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Mogą one zawierać szczegółowe wytyczne dotyczące bezpiecznych odległości między budynkami o różnych funkcjach oraz od zadrzewień i terenów leśnych.

Wyzwania związane z wysoką zabudową

Coraz częściej pojawiające się w miastach wieżowce niosą ze sobą nowe zagrożenia. Oprócz szybkiego rozprzestrzeniania się ognia i dymu wyzwaniem pozostaje gaszenie pożarów na dużych wysokościach oraz zapewnienie sprawnej ewakuacji.

– W przypadku budynków wysokościowych najtrudniejsze jest szybkie opuszczenie obiektu przez dużą liczbę osób. W Polsce rzadko stosuje się ewakuację z dachów, jednak w przyszłości warto rozważyć rozwój tej metody jako alternatywy dla tradycyjnych rozwiązań – podkreśla dr Kamila Sikorska-Podyma. – Technologie mogą znacząco wspierać bezpieczeństwo, co stanowi istotne pole rozwoju na kolejne lata.

Podsumowanie

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe w miastach powinno być jednym z kluczowych kryteriów planowania przestrzennego. Zachowanie odpowiednich odległości między budynkami, unikanie nadmiernego dogęszczenia zabudowy oraz uwzględnianie specyfiki wysokiej zabudowy mogą istotnie ograniczyć ryzyko i zwiększyć bezpieczeństwo mieszkańców.