10 czerwca br. w siedzibie Polskich Kolei Państwowych S.A. odbyło się spotkanie z reprezentantami samorządowych przewoźników kolejowych, na którym przedstawiciele PKP S.A. zaprezentowali możliwości wspólnego udziału w drugim konkursie partnerstwa Europe’s Rail JU. Program ten skupia się na wypracowaniu innowacyjnych rozwiązań dla sektora kolejowego, które wspierają zrównoważony rozwój i zwiększenie interoperacyjności kolei w Europie. Działania w ramach tego partnerstwa służą także integracji różnych technologii, usprawnianiu procesów i określaniu rozwiązań, które w perspektywie najbliższych kilku lat mogą zostać wprowadzone jako standardy w ramach TSI dla kolei w Unii Europejskiej.
Na potrzeby udziału polskiego sektora kolejowego w Europe’s Rail JU przy PKP S.A. zbudowany został ekosystem badawczo-rozwojowy, składający się z 17 podmiotów, realizujących obecnie wspólne prace w ramach projektów pierwszego konkursu, który rozpoczął się w grudniu 2022 r. W ekosystemie biorą udział zarówno podmioty świadczące usługi związane z transportem, firmy współdziałające z branżą kolejową, jak i podmioty naukowe z całego kraju. Zbudowane dotychczas środowisko daje cenną szansę realizacji celów każdemu z jego uczestników. Teraz PKP S.A. zapraszają członków Związku Samorządowych Przewoźników Kolejowych do wspólnego startu w drugim konkursie Europe’s Rail JU.
– Dzięki uczestnictwu w tym partnerstwie mamy możliwość udziału w pracach badawczo-rozwojowych, które kształtują przyszłość kolei w Europie. PKP S.A. już dziś aktywnie uczestniczą w tym przedsięwzięciu i mamy świadomość, że dołączenie przewoźników samorządowych może przynieść jeszcze lepsze rezultaty, dzięki połączeniu sił i wykorzystaniu doświadczeń spółek kolejowych, które świadczą usługi dla dziesiątek milionów pasażerów rocznie. W związku z tym serdecznie zapraszamy do współpracy w obszarze badań i rozwoju wszystkich Przewoźników Samorządowych – powiedział Dariusz Grajda, członek zarządu PKP S.A.
Do końca 2026 r., PKP S.A. jako członek fundator, wspólnie z podmiotami stowarzyszonymi, realizują prace określone w pierwszym konkursie partnerstwa Europe’s Rail JU. Warto zaznaczyć, że PKP S.A. są jedynym podmiotem z Polski, który zapewnia swoim partnerom możliwość uczestniczenia w projektach przeznaczonych dla sektora kolejowego.
Ekosystem badawczo-rozwojowy utworzony przy PKP S.A. uczestniczy obecnie w czterech projektach flagowych:
- MOTIONAL (usprawnienie działania całego systemu kolejowego w Europie),
- IAM4RAIL (rozwiązania służące poprawie zarządzania aktywami kolejowymi),
- Rail4Earth (wytworzenie innowacyjnych, wspierających zrównoważony rozwój i ekologię rozwiązań kolei na etapie inwestycji),
- Future (dostosowanie standardów i wymogów kolejowych stosowanych na liniach TEN-T do znacznie niższych potrzeb występujących w przypadku linii regionalnych i lokalnych).
Jednocześnie już teraz rozpoczynają się przygotowania związane z rozpoczęciem naboru na drugi konkurs, który zaplanowano na okres od 2026 do 2029 roku.
– Widzimy znaczący potencjał rozwojowy we współpracy zaproponowanej przez PKP S.A. Osiągnięte w ten sposób rezultaty mogą służyć realnej poprawie jakości usług przewozowych, niosąc jasne korzyści dla pasażerów i społeczności lokalnych. Przewoźnicy samorządowi działają bardzo blisko docelowego odbiorcy usług kolejowych, jakimi są pasażerowie, znają ich potrzeby i mają wiedzę odnośnie ich oczekiwań, a zatem ich wkład może okazać się bardzo cenny. Jednocześnie bardzo istotny może okazać się dostęp do informacji o przyszłych standardach, co pozwoli przewoźnikom na odpowiednie zaplanowanie działań i przygotowanie się do nowych regulacji – wskazał Mikołaj Grzyb, prezes Związku Samorządowych Przewoźników Kolejowych.
Podczas spotkania przedstawiono dotychczasowe doświadczenia PKP oraz partnerów ze stworzonego przy spółce ekosystemu badawczo-rozwojowego na przykładzie kluczowego podmiotu naukowego, jakim jest Akademia Górniczo-Hutnicza oraz przewoźnika, który podjął współpracę już w pierwszym konkursie partnerstwa Europe’s Rail JU, czyli Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej. Omówiono możliwe obszary współpracy i zasady, według których działa partnerstwo Europe’s Rail JU, przy czym szczególną uwagę poświęcono priorytetom programu oraz regułom finansowania. Uczestnicy spotkania podjęli dyskusję co do sposobu realizacji wspólnych projektów, w trakcie której wskazano na konieczność ścisłej współpracy i koordynacji działań w celu skutecznego aplikowania o środki z konkursu.
– Prace mające na celu zwiększenie dostępności podróży multimodalnych odgrywają coraz większą rolę w sektorze kolejowym. Staje się ona jednym z priorytetów, jaki Komisja Europejska wyznacza sektorowi transportu. Współpracując w ramach partnerstwa Europe’s Rail JU, możemy nie tylko pozyskiwać dofinansowanie na prace związane z opracowywaniem rozwiązań dla sektora kolejowego, które przyczynią się m.in. do bardziej efektywnego planowania rozkładów jazdy oraz wykorzystania taboru, lecz również współuczestniczyć w tworzeniu norm oraz standardów, które w przyszłości będą obowiązujące dla wszystkich państw członkowskich UE – wskazał prof. dr hab. inż. Jerzy Baranowski, przedstawiciel Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Warto zaznaczyć, że Europe’s Rail JU umożliwia współpracę nie tylko z partnerami z Polski, ale również z pozostałymi 24 członkami fundatorami z całej Unii Europejskiej oraz z ich podmiotami powiązanymi. Niebagatelna jest zatem możliwość skorzystania przedstawicieli podmiotów z naszego kraju, z doświadczeń największych instytucji i firm, które od wielu lat realizują projekty badawczo-rozwojowe w konsorcjach międzynarodowych.