Projekty Kopalni Soli „Wieliczka” wsparte przez NFOŚiGW nagrodzone

Działania naprawcze trwały przeszło 10 lat przy istotnym wsparciu finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który na dwa górnicze projekty przekazał łącznie niemal 37 mln zł dotacji ze środków krajowych.

NFOŚiGW dofinansował przedsięwzięcie pn. Likwidacja wschodniej części Kopalni Soli „Wieliczka” w celu ochrony powierzchni ziemi oraz zasobów wód podziemnych i powierzchniowych przed negatywnymi skutkami zawału wyrobisk. Dotacja przekazana w 2013 r. na podstawie umowy między NFOŚiGW a Kopalnią Soli „Wieliczka” S.A. wyniosła ponad 30 mln zł, a całe zadanie, którego realizacja trwała do września 2017 r., kosztowała niemal 86 mln zł.

 Działania naprawcze polegały na podsadzeniu i wyizolowaniu wyrobisk wschodniej części kopalni. Przeprowadzone prace miały na celu wyeliminowanie możliwości zawału komór poeksploatacyjnych oraz powstania deformacji powierzchni ziemi. W ramach przedsięwzięcia zostało zabezpieczonych 861 622 m3 pustek górniczych za pomocą podsadzki hydraulicznej. Doszło także do uszczelniania komór m.in. urobkiem skalnym. Efektem ekologicznym osiągniętym w marcu 2018 r. było wyeliminowanie powstawania deformacji ciągłych i nieciągłych na terenie znajdującym się nad wyrobiskami górniczymi.

Za realizację tego przedsięwzięcia Kopalnia Soli w Wieliczce otrzymała nagrodę EkoLidera 2019 województwa małopolskiego (w kategorii EkoPrzedsięwzięcie 2019) przyznawaną przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Drugi projekt pn. Ochrona powierzchni ziemi oraz zasobów wód podziemnych i powierzchniowych przed negatywnymi skutkami zawału komór Saurau i Jezioro Wessel w Kopalni Soli „Wieliczka” S.A. został dofinansowany przez NFOŚiGW w 2014 r. kwotą niemal 7 mln zł dotacji. Całość przedsięwzięcia kosztowała prawie 11 mln zł. Pod koniec listopada 2018 r. zadanie z sukcesem zostało zakończone i osiągnięto efekt ekologiczny w postaci zabezpieczenia stateczności na powierzchni terenu.

W ramach projektu wykonano zabezpieczenia dwóch wyrobisk kopalnianych (komory Saurau i Jezioro Wessel), których zawał mógł doprowadzić do deformacji górotworu. Byłoby to zagrożeniem dla powierzchni ziemi położonej nad tymi komorami w zurbanizowanej części Wieliczki, jak również mogłoby niekorzystnie wpłynąć na zasoby wód powierzchniowych i podziemnych. Obie zabytkowe komory (o łącznej kubaturze 45 123 m3, leżące na głębokości 110-135 m pod ziemią) zabezpieczono stosując specjalistyczne techniki górnicze i wiertnicze, przy wykorzystaniu obudów kotwowych. Działania przeprowadzono z troską o zachowanie pierwotnych walorów obu komór, w tym zwłaszcza widokowych komory Saurau oraz uzdrowiskowych komory Jezioro Wessel.

Realizacja tego przedsięwzięcia została uwieńczona specjalnym wyróżnieniem dla Kopalni Soli „Wieliczka” w ogólnopolskim konkursie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków pod hasłem Zabytek Zadbany 2019 (w kategorii Zabytki Techniki, w tym budownictwo przemysłowe i inżynieryjne). Konkurs był prowadzony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Dofinansowanie z NFOŚiGW na oba powyższe przedsięwzięcia zostało udzielone w ramach programów geologiczno-górniczych Narodowego Funduszu.

Tekst i zdjęcie: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej