Budownictwo
Drogi
Energetyka
Geoinżynieria
Hydrotechnika
Inż. Bezwykopowa
Kolej
Mosty
Motoryzacja
Tunele
Wod-Kan
Immobilizacja
Najprostszą metodą immobilizacji metali ciężkich są zabiegi agrotechniczne (np. wapnowanie gleb), które podwyższają odczyn gleby i przez to zmniejszają ich mobilność.
Ta metoda jednak może nie być trwała, a jony metali mogą uwalniać się do środowiska po obniżeniu pH. Dużo bardziej efektywnym sposobem jest stosowanie sorbentów mineralnych, np. zeolitów z grupy glinokrzemianów, które charakteryzując się wysoką pojemnością sorpcyjną, umożliwiają stabilną immobilizację zanieczyszczeń i są przyjazne dla środowiska.
Płukanie gruntu
Odwrotnością immobilizacji jest zwiększenie mobilności zanieczyszczeń i usunięcie ich z gruntu przez jego przemywanie. W tym celu stosuje się niejonowe surfaktanty, preparaty chelatujące, polimery lub surfaktanty pochodzenia mikrobiologicznego (biosurfaktanty). W przypadku płukania gruntu in situ zaleca się stosowanie biosukrfaktatów, które zwiększają desorpcję metali ciężkich z gruntu i są w pełni biodegradowalne.
Solidyfikacja gruntu
Stabilizacja gruntu z wykorzystaniem zaczynu cementowego pozwala trwale unieruchomić zanieczyszczenia w gruncie.
Tę technologię stosuje się na terenie wymagającym wzmocnienia pod planowaną inwestycję, co wymaga koordynacji prac w zakresie geotechniki i remediacji oraz opracowania projektu planu remediacji, który uwzględnia badania wymywalności zanieczyszczeń z tego obszaru.
Fitoremediacja
W przypadku terenów biologicznie czynnych warto stosować fitoremediację – wykorzystanie roślin określanych jako hiperakumulatory do absorpcji i akumulacji metali ciężkich z gleby i wody. Wśród jej mechanizmów wyróżniamy fitoekstrakcję (pobieranie metali ciężkich do części naziemnych rośliny) i fitostabilizację (immobilizację metali ciężkich w strefie korzeniowej roślin).
Fitoremediacja jest zalecana jako metoda wspomagająca na terenach przeznaczonych do rekultywacji o kierunku rekreacyjnym i leśnym, jednak wymaga specjalistycznej wiedzy przyrodniczej, czasu i w wielu przypadkach – późniejszej utylizacji biomasy.
Monitoring
Ustawa Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2024, poz. 54) dopuszcza jako jedną z metod remediacji ograniczenie możliwości rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń przez okresowe prowadzenie badań zanieczyszczenia gleby i ziemi. Jednak ze względu na brak wskazanej w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi (Dz.U. 2016, poz. 1395) metodyki określenia formy występowania metali, zaleca się wykonywanie badań pośrednich: oceny ekotoksyczności, analizy specjacyjnej czy badania biodostępności. Stosowanie metod remediacji metali ciężkich in situ wymaga więc szerszego podejścia ze względu na konieczność dodatkowego monitoringu lub dodatkowych analiz (jak np. badanie wymywalności metali z gleby).
