Społeczna akceptacja pojazdów autonomicznych w Polsce – korzyści i obawy

Polacy a pojazdy autonomiczne – mieszane nastroje wobec AV

Z badań przeprowadzonych przez Sieć Badawczą Łukasiewicz – PIMOT we współpracy z Łukasiewicz – ITECH wynika, że opinie społeczne na temat pojazdów autonomicznych (AV) są zróżnicowane. Z jednej strony badani wskazują na liczne zalety tej technologii, takie jak poprawa bezpieczeństwa na drogach czy zwiększenie mobilności osób z ograniczeniami ruchowymi. Z drugiej – pojawiają się istotne obawy dotyczące m.in. braku kontroli nad pojazdem, awaryjności systemów czy współistnienia AV z tradycyjnymi autami na drogach.

Wyniki badań społecznych – więcej nadziei niż sprzeciwu

Podczas kongresu AV Poland 2025 zaprezentowano pierwsze wnioski z badania „Społeczne i techniczne aspekty bezpieczeństwa pojazdów autonomicznych: od scenariuszy testowych do akceptacji technologii”. Dane pokazują, że 31% Polaków nie ma jednoznacznej opinii na temat AV. Wśród pozostałych przeważają odpowiedzi pozytywne (35%) nad negatywnymi (34%), co wskazuje na wzrost zaufania, choć różnica pozostaje minimalna.

Respondenci najchętniej przekazaliby pojazdom autonomicznym funkcję informowania o zagrożeniach (55%) oraz reagowania w sytuacjach niebezpiecznych (51%). Jedynie 28% badanych zaakceptowałoby przejęcie sterowania przez AV w wybranych sytuacjach drogowych, a tyle samo wskazało na możliwość sterowania pojazdem w większości przypadków – pod warunkiem, że kierowca zachowa możliwość interwencji. Co piąta osoba całkowicie odrzuca możliwość przekazania kontroli maszynie.

Obawy i potrzeba transparentności

Jak zaznacza dr inż. Karol Zielonka, dyrektor Łukasiewicz – PIMOT, kluczową kwestią pozostaje transparentność i odpowiednie oznakowanie pojazdów z zaawansowanymi systemami autonomicznymi. Aż 53% badanych obawia się utraty kontroli nad AV, a 58% – że pojazd nie poradzi sobie w trudnych warunkach drogowych. Jednocześnie ponad jedna trzecia postrzega pojazdy autonomiczne jako niebezpieczne, a 23% nie potrafi jednoznacznie ocenić ich wpływu na bezpieczeństwo.

Eksperci wskazują, że skuteczne wdrażanie technologii AV wymaga odpowiedniego przygotowania społecznego. Niezbędna jest edukacja zarówno kierowców, jak i pasażerów, którzy muszą poznać możliwości oraz ograniczenia systemów automatyzacji jazdy.

Testy w realnych warunkach i rozwój technologii

Od 2018 r. w Polsce możliwe jest testowanie pojazdów autonomicznych w rzeczywistym ruchu drogowym. Instytut Łukasiewicz – PIMOT realizuje projekty badawcze w tej dziedzinie, m.in. tworząc bazę scenariuszy do testowania algorytmów sztucznej inteligencji. Badania te są prowadzone w ramach programu „Nauka dla społeczeństwa” we współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Zdaniem dr. Zielonki tempo rozwoju technologii AV w Polsce nie odbiega od trendów światowych. Ekspert podkreśla, że kluczowym aspektem dla użytkowników jest możliwość osobistego przetestowania pojazdu przed jego zakupem, co deklaruje większość respondentów.

Potencjalne korzyści – większe bezpieczeństwo i mobilność

45% badanych uważa, że AV mogą poprawić bezpieczeństwo na drogach. Podobny odsetek dostrzega w nich łatwiejszą obsługę w porównaniu z tradycyjnymi autami. Jeszcze wyższe poparcie (63%) uzyskało stwierdzenie, że pojazdy autonomiczne mogą skrócić czas podróży, a 71% ankietowanych zgadza się, że umożliwią poruszanie się osobom z niepełnosprawnościami oraz seniorom.