Gminy opóźniają uchwalenie planów ogólnych. Możliwe kolejne przesunięcie terminu

Reforma planowania przestrzennego i rola planów ogólnych gmin

Reforma systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego weszła w życie we wrześniu 2023 r. wraz z nowelizacją ustawy z 27 marca 2003 r. Wprowadzono w niej plany ogólne gmin (POG) – nowe dokumenty planistyczne, które mają obowiązkowo sporządzić wszystkie gminy. POG zastąpią dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

W kwietniu 2024 r. Rada Ministrów uchwaliła ustawę zmieniającą termin obowiązywania studiów do 30 czerwca 2026 r. Pierwotnie graniczną datą był 31 grudnia 2025 r. Jak jednak wskazują eksperci, obecny termin również może nie być ostateczny, ponieważ żadna gmina nie uchwaliła jeszcze planu ogólnego.

Znaczenie POG dla inwestorów indywidualnych

– Plan ogólny to dokument prawa miejscowego, który zgodnie z ustawą wszystkie gminy muszą uchwalić do 30 czerwca 2026 r. Zastępuje on dotychczasowe studia uwarunkowań – mówi Wojciech Rynkowski, ekspert Extradom.pl. – Uchwalanie POG jest szczególnie istotne dla osób planujących budowę domu jednorodzinnego. Jeżeli działka nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, po tej dacie nie będzie możliwości uzyskania warunków zabudowy.

Według danych Ministerstwa Rozwoju i Technologii do końca stycznia 2025 r. blisko 75% gmin zgłosiło zbiór danych przestrzennych dla POG do ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych, co oznacza, że rozpoczęły procedurę jego sporządzania.

Procedura uchwalania planu ogólnego gmin

Proces przygotowania POG obejmuje opracowanie projektu, uzgodnienia i opiniowanie, konsultacje społeczne oraz uchwalenie dokumentu. Plan ogólny jest aktem prawa miejscowego obejmującym obszar całej gminy i sporządzanym wyłącznie w formie cyfrowej. Jego ustalenia są wiążące dla miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy.

W POG muszą znaleźć się m.in.:

• strefy planistyczne i ich profil funkcjonalny,
• parametry zabudowy i zagospodarowania terenu,
• gminne standardy urbanistyczne.

Elementy fakultatywne obejmują m.in. obszary uzupełnienia zabudowy, zabudowy śródmiejskiej oraz gminne standardy dostępności infrastruktury społecznej.

Konsekwencje dla inwestorów i możliwe dalsze zmiany terminów

– Osoby planujące budowę domu powinny już teraz rozpocząć procedurę uzyskania pozwolenia na budowę – wskazuje ekspert Extradom.pl. – Wkrótce może pojawić się duże zainteresowanie tym dokumentem w urzędach gminnych.

Choć termin uchwalenia POG został już raz przesunięty, nie można wykluczyć kolejnych zmian. – Trudno przewidzieć, czy nastąpi dalsze przesunięcie. Istnieją jednak takie głosy, zwłaszcza że do tej pory żadna gmina nie uchwaliła planu ogólnego – podsumowuje Wojciech Rynkowski.