Większa produkcja biogazu i biometanu wzmocni bezpieczeństwo energetyczne Polski

Rosnące znaczenie biogazu i biometanu dla bezpieczeństwa energetycznego

Zapotrzebowanie na gaz w elektroenergetyce i ciepłownictwie systematycznie rośnie. Coraz więcej elektrowni i elektrociepłowni wykorzystuje to paliwo, a modernizacja miejskich systemów ciepłowniczych przebiega w kierunku jednostek gazowych. Zdaniem ekspertów, biogaz i biometan mogą stać się jednym z kluczowych elementów transformacji energetycznej, wspierając zarówno redukcję emisji, jak i niezależność surowcową.

– Polska będzie potrzebowała coraz więcej gazu. Biogaz i biometan to narzędzia, które zwiększą nasze bezpieczeństwo energetyczne i obniżą emisyjność źródeł wytwarzających energię elektryczną i ciepło – podkreśla Wojciech Dąbrowski, prezes Fundacji SET.

Potencjał biogazu i biometanu w Polsce

Biogaz powstaje w procesie fermentacji beztlenowej biomasy, natomiast biometan – jako jego oczyszczona forma – może być wtłaczany do sieci gazowej lub wykorzystywany w transporcie. Według Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu, potencjał techniczny produkcji biometanu w Polsce sięga 8 mld m³, z czego realny potencjał inwestycyjny wynosi około 3,2 mld m³.

Celem na rok 2030 jest osiągnięcie krajowej produkcji biometanu na poziomie 1,5 mld m³, a w 2040 roku – 3,9 mld m³. Tym samym Polska mogłaby w dłuższej perspektywie pokrywać znaczną część zapotrzebowania na paliwa gazowe z własnych źródeł.

Z danych Unii Pracodawców i Producentów Przemysłu Biogazowego i Biometanowego wynika, że 150 mln ton bioodpadów z rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego pozwoliłoby na wytworzenie nawet 5 mld m³ biometanu rocznie, co stanowi ponad jedną czwartą krajowego zużycia gazu.

Europejski kontekst i polskie szanse

Komisja Europejska uznała biometan za równoważny gazowi ziemnemu. W ramach planu REPowerEU zakłada się wzrost jego produkcji w Unii Europejskiej z 3,5 do 35 mld m³ do 2030 roku. Polska może być jednym z beneficjentów tego procesu, jeśli przyspieszy inwestycje i uprości procedury administracyjne.

Obecnie w kraju działa tylko jedna instalacja biometanowa, jednak w przygotowaniu znajduje się kilkadziesiąt nowych projektów. – Biometan jest krajowym źródłem gazu, które może uniezależnić nas od importu – wskazuje Artur Zawisza, prezes Unii Pracodawców i Producentów Przemysłu Biogazowego i Biometanowego.

Stabilne i sterowalne źródło energii

Biogazownie charakteryzują się wysoką dyspozycyjnością – mogą produkować energię nawet przez 8 tys. godzin rocznie, czyli 90% czasu pracy. Dzięki temu stanowią stabilne uzupełnienie niestabilnych źródeł odnawialnych, takich jak energetyka wiatrowa czy fotowoltaika.

– Biogaz i biometan można wytwarzać w sposób kontrolowany, co czyni je niezwykle cennymi dla systemu elektroenergetycznego – zaznacza Zawisza. – To źródła, które stabilizują sieć i zapewniają ciągłość dostaw energii.

Biogazownie jako element gospodarki o obiegu zamkniętym

Produkcja biogazu i biometanu wspiera gospodarkę cyrkularną poprzez utylizację odpadów organicznych, ograniczenie emisji metanu oraz redukcję śladu węglowego. Dla rolnictwa to szansa na racjonalne zagospodarowanie bioodpadów i dodatkowe źródło przychodów.

– Biogaz jest dziś niedoceniany, mimo że może być bezpośrednio zatłaczany do sieci i stanowi lokalne, ekologiczne źródło energii. To paliwo przyszłości, które wspiera ochronę środowiska i rozwój gospodarki obiegu zamkniętego – podkreśla Dąbrowski.

Dekarbonizacja produkcji żywności

Rozwój biogazowni i biometanowni wpisuje się również w proces dekarbonizacji sektora rolno-spożywczego. Poprzez utylizację bioodpadów i ograniczenie emisji Polska może zwiększyć konkurencyjność swojej żywności na rynkach europejskich.

– Sieci handlowe coraz częściej oczekują produktów wytwarzanych z niskim śladem węglowym. Biogazownie i biometanownie mogą być motorem tego procesu – dodaje Zawisza.

Potrzebne wsparcie dla inwestorów

Eksperci zwracają uwagę, że dla rozwoju sektora biogazu i biometanu kluczowe są stabilne regulacje oraz instrumenty finansowe wspierające inwestorów. Obecnie w Polsce działa ponad 190 biogazowni rolniczych, głównie w gospodarstwach z produkcją zwierzęcą. To dobry punkt wyjścia do dalszego rozwoju.

– Ostatecznie liczy się rachunek ekonomiczny. Energia elektryczna i ciepło z biogazu muszą być dostępne w konkurencyjnej cenie – podsumowuje Wojciech Dąbrowski.