Dobrzy Gospodarze 2025

Seminarium Dobry Gospodarz 2025 Samorządowe drogi o nawierzchni betonowej zorganizowało Stowarzyszenie Producentów Cementu (SPC) pod patronatem Ministerstwa Infrastruktury, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Instytutu Badawczego Dróg i Mostów, Krajowej Rady Zarządców Dróg Powiatowych oraz Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski. Patronaty medialne seminarium sprawowały redakcje: „BTA”, „Drogi Samorządowe”, InfraBLOG i „Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne”. W seminarium wzięło udział ponad 80 uczestników stacjonarnie i kolejnych kilkudziesięciu online.

Celem seminarium była popularyzacja wiedzy na temat budowy trwałych i bezpiecznych nawierzchni drogowych.

Poznać nowe technologie i innowacje

Seminarium otworzyli Krzysztof Kieres, przewodniczący SPC, oraz Włodzimierz Chołuj, członek zarządu SPC i prezes zarządu CEMEX Polska. „Seminarium ma promować technologię betonową na drogach. W naszym środowisku zalety i przewagi dróg betonowych są znane, ale w gronie samorządowców cały czas pojawiają się pewne niejasności. Stąd nasza próba dotarcia do nich przez organizację seminarium, tak aby wyposażeni w odpowiednie argumenty, mieli porównanie i świadomie decydowali o wyborze technologii budowy dróg. Mam nadzieję, że prezentacje i dyskusja pomogą przekonać uczestników seminarium do technologii betonowej” – wyjaśnił Krzysztof Kieres.

Monika Kolasa, zastępca dyrektora Biura Wojewody Małopolskiego, przywitała uczestników seminarium w imieniu Przemysława Koperskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury, oraz Krzysztofa Klęczara, wojewody małopolskiego. Zachęcała samorządowców do składania wniosków o dofinansowanie budowy dróg, także betonowych, w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.

Rafał Pławiak, zastępca dyrektora ds. technologii GDDKiA Oddział w Krakowie, przywitał uczestników seminarium w imieniu Stanisława Bukowca, sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Pawła Woźniaka, p.o. dyrektora generalnego GDDKiA, oraz Macieja Ostrowskiego, dyrektora GDDKiA Oddział w Krakowie. „W naszych inwestycjach wykorzystujemy technologię betonową. Podczas seminarium jest okazja, aby poznać nowe technologie i innowacje, z których jesteśmy dumni i powinniśmy korzystać. Zachęcam do rozmów i wymiany doświadczeń” – mówił Rafał Pławiak.

Zdaniem prezesa Włodzimierza Chołuja drogi betonowe w Polsce mają już ugruntowaną pozycję i są powszechnie stosowane. „Na drogach szybkiego ruchu mamy ich ok. 1200 km, co stanowi ok. 23% całej sieci. Z kolei w sieci dróg zarządzanych przez samorządy jest ok. 2000 km dróg betonowych, a przybywa ich ok. 150 km rocznie – wyliczał Włodzimierz Chołuj. – Jako producenci cementu i betonu jesteśmy coraz bardziej nowocześni. Stosujemy do budowy dróg betony o niższym o ok. 30% śladzie węglowym i betony wodoprzepuszczalne”.

Prof. Jan Deja, dyrektor wykonawczy SPC, przypomniał, że od połowy lat 90. XX w. SPC przekonuje, że beton może być uzasadnioną alternatywą dla bitumu na drogach. „Zaczęło się 30 lat temu od budowy 17 km odcinka autostrady A18 Golnice – Krzywa. Budowę dróg betonowych na drogach samorządowych w Polsce rozpoczęliśmy kilka lat później, po zebraniu doświadczeń belgijskich. Lepsza widoczność nawierzchni betonowych, brak kolein, niższe zużycie paliwa, wysoka przyczepność, wysokie albedo, odporność na wysoką temperaturę i stuprocentowa możliwość recyklingu to znane cechy nawierzchni betonowych. Nawet przedwojenne doświadczenia pokazują, że warto budować drogi betonowe” – stwierdził prof. Jan Deja.

Beton wodoprzepuszczalny doceniany

Seminarium rozpoczęło się od pieszej wycieczki na ścieżkę rowerową z betonu wodoprzepuszczalnego, zbudowaną w 2023 r. na długości prawie 6,2 km wzdłuż Rudawy w Krakowie. Jak tłumaczył reprezentujący inwestora Mariusz Rzadkosz z Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie, ścieżka w 85% została posadowiona na koronie wału przeciwpowodziowego. „Beton wodoprzepuszczalny w tym miejscu ma bardzo dobre zastosowanie i jest doceniany. Stan ścieżki jest bardzo dobry, materiał wytrzymał, a jej nawierzchnia gwarantuje retencję wody” – mówił Mariusz Rzadkosz.

Mateusz Job z Holcim Polska, który reprezentował producenta betonu wodoprzepuszczalnego, zaznaczył, że z tym materiałem nie ma obaw o trwałość po zimie. „Tu widzimy ścieżkę, która wytrzymała drugą zimę i tak będzie przez wiele kolejnych lat. Gwarantuje to zastosowana technologia. Wykonawstwo ścieżki z betonu wodoprzepuszczalnego jest banalnie proste: korytujemy, układamy podbudowę, układamy rozściełaczem beton w konsystencji wilgotnej (półsuchej), rozprowadzamy do określonego poziomu w miejscu wbudowania, gładzimy pacą i wałujemy walcem ogrodowym o określonej wadze. Następnie ułożoną nawierzchnię przykrywamy folią na 28 dni” – wyjaśniał Mateusz Job.

Zdaniem prof. Jana Dei wycieczka na ścieżkę rowerową dała możliwość uczestnikom seminarium organoleptycznego stwierdzenia, że zastosowanie betonu do budowy nawierzchni może być nie tylko trwałym rozwiązaniem, ale także wodoprzepuszczalnym.

Technologie budowy na Pomorzu i w górach

Druga część seminarium była poświęcona technologiom i doświadczeniom z realizacji nawierzchni betonowych. Omówiono m.in. doświadczenia z budowy dróg z betonu wałowanego na Pomorzu, budowę dróg betonowych w deskowaniu stałym na terenach górskich, technologię budowy rond z betonu cementowego na drogach samorządowych, sposoby nacinania nawierzchni betonowych i zastosowanie betonu wodoprzepuszczalnego do budowy ścieżek rowerowych i innych nawierzchni.

Konrad Harat z Przedsiębiorstwa Drogowo-Budowlanego HARAT przedstawił doświadczenia z budowy dróg z betonu wałowanego na Pomorzu. HARAT to firma rodzinna, założona w 1987 r. w Miastku przez braci Piotra i Krzysztofa Haratów. „Jestem przedstawicielem drugiego pokolenia w firmie. Kiedy w 2005 r. mój tato przekonywał inwestorów do 30-letniej trwałości dróg betonowych z betonu lanego, dla mnie jako młodego chłopaka była to czysta abstrakcja. Dzisiaj, po 20 latach, te drogi dalej istnieją. Ich stan techniczny jest bardzo dobry i zapewniam, że przetrwają kolejne 20 lat” – zapewniał Konrad Harat. W 2009 r. firma HARAT jako pierwsza w Polsce zastosowała beton wałowany do budowy dróg. „Budowa pierwszej drogi z betonu wałowanego była tematem mojej pracy dyplomowej, napisanej pod kierunkiem prof. Piotra Woyciechowskiego z Politechniki Warszawskiej. W 2013 r. posiadaliśmy już rozściełacz do nawierzchni betonowych. Testową nawierzchnię wykonaliśmy w gminie Koczała. Były to dwa krótkie odcinki z nawierzchnią betonową o łącznej długości 200 m. Budowa była w piątek, a w niedzielę ludzie jeździli tą drogą do kościoła. Po tej realizacji w gazecie ukazał się artykuł, że firma HARAT buduje dwie drogi w jeden dzień” – wspominał Konrad Harat.

HARAT budowała nawierzchnie betonowe w gminie Ustka. Obecnie jest ich tam ok. 50 km. Przez gminę Ustka przebiega m.in. betonowa ścieżka rowerowa Euro Velo o długości kilkunastu kilometrów. Zdaniem Konrada Harata budowa drogi betonowej dla samorządu wcale nie musi być droga. Podał przykład drogi z betonu wałowanego w Kępicach, o grubości 24 cm, którą w połowie dofinansował Fundusz Dróg Samorządowych, a w 1/3 Lasy Państwowe.

W kolejnym referacie Michał Tofil z firmy ADMITEX omówił budowę dróg betonowych w deskowaniu stałym na terenach górskich. Współautorem referatu był Łukasz Orłowski.

O rondach z betonu cementowego na drogach samorządowych i nacinaniu nawierzchni betonowych mówił Piotr Heinrich, prezes zarządu OAT.

Tematykę cementów o obniżonej emisji stosowanych do nawierzchni z betonu cementowego przedstawił Maciej Nowak z Cement OŻARÓW. Podał także szczegóły związane z planowaną budową ul. Przemysłowej w Ożarowie w technologii betonowej. Ulica będzie miała 1,3 km długości i 7 m szerokości, a grubość nawierzchni z betonu C30/37 będzie wynosiła 23 cm.

„Konferencja trochę rozpędziła, ale czas zwolnić” – powiedział na zakończenie części technologicznej Michał Bors z firmy Betard, przedstawiając prefabrykowane progi zwalniające z betonu.

Podczas przerwy kawowej działał Kącik Eksperta, w którym Piotr Kijowski z SPC udzielał porad dotyczących utrzymania i eksploatacji dróg o nawierzchni betonowej.

Przyznanie tytułów Dobrego Gospodarza 2025

Trzecią część seminarium stanowiła uroczystość przyznania tytułów Dobrego Gospodarza przedstawicielom samorządów i zarządców dróg, którzy budowali nawierzchnie betonowe. „Program Dobry Gospodarz został uruchomiony przez SPC w 2016 r. Jego celem jest promowanie przemyślanej polityki drogowej. Tytułem Dobrego Gospodarza nagradzamy samorządowców, którzy nie myślą w kategoriach jednej kadencji, ale chcą po sobie zostawić trwały ślad w postaci bezpiecznej, trwałej i użytkowanej przez wiele, wiele lat drogi” – mówił Zbigniew Pilch, dyrektor marketingu i public affairs SPC.

Laureat otrzymuje medal zaprojektowany przez prof. Jerzego Nowakowskiego z krakowskiej ASP oraz dyplom.

Tytuł Dobrego Gospodarza, przyznany jeszcze w 2024 r., trafił do Igora Bandrowicza, burmistrza miasta i gminy Prusice w województwie dolnośląskim. Gmina Prusice wybudowała dwie drogi betonowe – jedną w miejscowości Krościna Wielka, a drugą w miejscowości Wszemirów, na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W imieniu burmistrza tytuł odebrała pełnomocniczka Dorota Leń. „Jedna droga betonowa dobrze służy mieszkańcom, a dzięki drugiej rozwija się Specjalna Strefa Ekonomiczna, mamy nowych inwestorów na terenie gminy” – mówiła Dorota Leń.

Mianem Dobrego Gospodarza może poszczycić się Wiktor Wojewódzki, dyrektor Zakładu Remontów i Konserwacji Dróg w Warszawie. Osiem lat temu Zakład rozpoczął realizację nawierzchni ulic z betonu wałowanego – pamiętamy piękną ul. Pszeniczną, która uzyskała trwałą nawierzchnię betonową. Wykonuje także nawierzchnie z betonu wodoprzepuszczalnego, układając je nawet na szerokość 4 m. Prezentację dokumentującą działania zakładu przedstawił główny inżynier Leszek Wytrwał.

Tytuł Dobrego Gospodarza otrzymała Magdalena Majewska, burmistrz miasta i gminy Kępice. Na terenie gminy Kępice w województwie pomorskim znajduje się obecnie ok. 15,5 km dróg gminnych o nawierzchni betonowej. W technologii betonowej wykonywane są drogi osiedlowe, drogi dojazdowe do posesji jedno- i wielorodzinnych. Prezentację przybliżającą betonowe drogi na terenie gminy Kępice przedstawił Konrad Harat, wykonawca kilku odcinków.

Kolejnym wyróżnionym tytułem jest Tomasz Michałowski, burmistrz miasta i gminy Piwniczna-Zdrój w województwie małopolskim. Gmina, znana w Polsce ze swoich walorów turystycznych i leczniczych, od wielu lat inwestuje w trwałą infrastrukturę drogową. Jak dowiedzieliśmy się podczas wizyty na terenie gminy, tam nikogo nie trzeba namawiać do budowy dróg betonowych. Główne szlaki komunikacyjne budowane są z bitumu, ale drogi boczne – z betonu, nie ma innej możliwości. W terenach górskich Beskidu Sądeckiego drogi betonowe są często jedynym sposobem zbudowania dojazdów do posesji.

Tytuł Dobrego Gospodarza otrzymał też Andrzej Kozina, burmistrz miasta i gminy Turobin. Gmina położona jest na urokliwym Roztoczu w województwie lubelskim. Na terenie gminy powstało w sumie 13 odcinków dróg betonowych o długości ok. 4 km. Burmistrz Andrzej Kozina tłumaczył na łamach prasy lokalnej, że mieszkańcy chcą budować drogi betonowe, gdyż są trwalsze od asfaltowych, tańsze na etapie budowy i mają nawierzchnię o grubości co najmniej 20 cm.

Dobrym Gospodarzem jest również Andrzej Kardas, dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych w Wieliczce. We wrześniu 2024 r. na terenie powiatu wielickiego zakończyła się budowa drogi z betonu wałowanego. Powstała na długości 1807 m drogi powiatowej nr 2007K, między miejscowościami Cichawa i Grodkowice. Inwestorem był Zarząd Dróg Powiatowych w Wieliczce. Tytuł odebrał Marian Paszcza, zastępca dyrektora Zarządu Dróg Powiatowych w Wieliczce. Prezentację omawiającą drogę przedstawił w imieniu wykonawcy inwestycji Michał Hebdaś z firmy CEMEX Polska.

„To bardzo budujące i dobre spotkanie, które przekonało nie tylko nieprzekonanych do budowania dróg betonowych. Chcę wspomnieć dwa fakty, o których mówiono podczas seminarium. W aglomeracji warszawskiej budowa drogi w polu powoduje, że wokół niej wyrasta zabudowa wielorodzinna. Z kolei na terenach rolniczych, gdzie rolnicy poruszają się ciężkimi maszynami, drogi betonowe są nieocenione przy transporcie płodów rolnych” – mówił Krzysztof Kieres.

„Cieszymy się, że przez program Dobry Gospodarz możemy wspierać samorządowców w realizacji przemyślanej polityki drogowej” – dodał Włodzimierz Chołuj.

www.polskicement.pl