Innowacje wpisane w genotyp TINES

W 2024 r. TINES obchodzi okrągły jubileusz 20-lecia działalności. W jakich okolicznościach powstała, jak potoczyła się jej historia?

Początek był ekscytujący. W 2004 r., po 10 latach zbierania doświadczeń zawodowych, postanowiłem założyć własną firmę. Z jednej strony otworzył się przede mną ogromny potencjał możliwości, z drugiej pojawiły się wyzwania związane z pracą na własny rachunek. Tego samego dnia prowadziłem rozmowy w sprawie pierwszego dużego kontraktu dla mojej firmy – TINES, chodziłem na pocztę, wysyłałem korespondencję, kupowałem ołówki, długopisy, papier do drukarki, po czym wieczorem spotykałem się na kolejnym spotkaniu biznesowym. Byłem pierwszym i jedynym pracownikiem firmy. Zrezygnowałem ze współpracy z funduszem inwestycyjnym, gdzie miałem do dyspozycji sekretarkę, asystentki i zespół współpracowników.

Debiut był bardzo obiecujący. Przez kilka pierwszych lat odnieśliśmy wiele sukcesów, zawierając kontrakty na rynku budowy obiektów inżynieryjnych, torowisk tramwajowych, infrastruktury kolejowej i metra. Mieliśmy plan wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie i kończyliśmy uzgadnianie z KNF prospektu emisyjnego, kiedy upadł Lehman Brothers, a kryzys finansowy, który nastąpił później, zablokował nam drogę do IPO.

Rok 2009 był bardzo trudny. Z jednej strony poszukiwaliśmy finansowania w tym niepewnym okresie, z drugiej zaś podejmowane od 2007 r. działania eksportowe przyniosły nam kontrakty w Ukrainie i Kazachstanie. Wymagało to ogromnego wysiłku intelektualnego i fizycznego, m.in. ciągłych podróży lotniczych, aby sprostać wymaganiom kontraktów i dostarczyć materiały na czas. Dzięki naszym sukcesom za granicą w styczniu 2010 r., po rocznych negocjacjach, pozyskaliśmy inwestora branżowego. W tym okresie pomimo wielu przeszkód uruchomiliśmy produkcję prefabrykatów torowych, elastomerów polimerowych, taśm kompozytowych do wzmacniania konstrukcji, stale rozwijaliśmy eksport na wschód.

Rynki wschodnie były w pewnym okresie bardzo atrakcyjnym miejscem do inwestowania. Tą drogą poszła też firma TINES, czy odnieśliście sukces?

Do 2014 r. zbudowaliśmy obecność na rynkach infrastruktury kolejowej, metra i tramwajów w Europie Wschodniej i Azji Środkowej. Posiadaliśmy spółki zależne w Ukrainie, Kazachstanie, Rosji, Białorusi, joint venture z kazachskim partnerem, producentem kolejowych podkładów strunobetonowych, oraz partnera w Rosji. Negocjowaliśmy kontrakty na dostawy o zakresie niespotykanym w Polsce. Jeden z potencjalnych kontraktów dla metra moskiewskiego obejmował dostawę 280 tys. szynowych podpór blokowych w otulinie (w Polsce największe umowy obejmują dostawę ok. 40 tys.). Mieliśmy również w zasięgu pięcioletni kontrakt na dostawy dla metra w Sankt Petersburgu, rozbudowę metra w Ałmaty, Baku, Kijowie, budowę nowych linii kolejowych w Mongolii itp. Wydawało się, że mamy szansę stać się jednym z większych dostawców nawierzchni szynowych w regionie.

Podobnie jak w 2008 r. dotknęła nas sytuacja na rynkach finansowych, tak w 2014 r. wpłynęła na nas sytuacja makroekonomiczna spowodowana aneksją Krymu przez Rosję. Spadek wartości lokalnych walut (kontrakty na wschodzie były zawierane w hrywnach, rublach, tengach), brak możliwości konwersji na euro i przesłania środków do polskiego banku spowodowały duże straty finansowe. Sytuacja gospodarcza i polityczna regionu stała się trudna i niestabilna, co doprowadziło do ograniczenia działalności i zamknięcia biur w Kijowie, Mińsku, Ałmaty, Astanie i Moskwie. W 2016 r. zakończyliśmy lokalną obecność w Europie Wschodniej i Azji Środkowej.

Zdarzenia te miały wpływ na pogorszenie relacji pomiędzy akcjonariuszami, którzy w 2016 r. ograniczyli współpracę. Rok 2017 był wyjątkowo trudny – w wyniku konfliktu z akcjonariuszem spółka straciła kontrakt na dostawy dla Metra Warszawskiego Sp. z o.o.

Z wykształcenia jestem inżynierem materiałowym, absolwentem AGH. Wiem, że każdy materiał ma swoją wytrzymałość na ściskanie, zginanie i rozrywanie. Dotyczy to również organizmów ludzkich, mój organizm poddał się w styczniu 2018 r., wyłączając mnie na długi czas z funkcjonowania poza szpitalem. Okazało się, że mój biznes był kruchym tworzywem, który pod dużym obciążeniem pękł.

Jak wyglądała odbudowa obecności na rynku?

Od drugiej połowy 2018 r. do końca 2020 r. zajmowałem się restrukturyzacją i reorganizacją firmy. Z nowym spojrzeniem, wzbogaconym o doświadczenia wyniesione z kryzysu i własnych błędów, postanowiłem wrócić do korzeni. Przez całe dwudziestolecie bardzo ściśle współpracowałem ze światem polskiej nauki, instytutami badawczo-naukowymi, jednostkami certyfikującymi, wprowadzając i wdrażając nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne, technologiczne i techniczne.

Współpraca ze środowiskiem naukowo-inżynierskim pozwoliła mi w latach 2017–2021 na opracowanie, zaprojektowanie, przebadanie i wdrożenie nowej generacji materiałów. Wykorzystując inżynierię materiałową, doświadczenia wdrożeniowe oraz wieloletnie badania eksploatacyjne, przygotowaliśmy ofertę materiałowo-technologiczną współtworzoną przez polskich naukowców i inżynierów.

Zebrane doświadczenia z produkcji prefabrykatów (od 2005 r.), kompozytów (od 2006 r.) oraz żywic polimerowych (od 2009 r.) pozwoliły utworzyć nowe miejsca produkcyjne w 2021 r., co dało duży potencjał wytwórczy. W latach 2021–2024 zajmowaliśmy się produkcją i dostawami dla infrastruktury torowisk tramwajowych we Wrocławiu, Toruniu, Warszawie, Bydgoszczy i Gdańsku, pojawiły się również pierwsze nowe kontrakty eksportowe na Łotwę i Ukrainę. Od połowy 2022 r. produkujemy i dostarczamy nasze rozwiązania na największy obecnie budowlany kontrakt kolejowy z bezpodsypkową nawierzchnią torową w Polsce – tunel średnicowy o długości 7,5 km, który ma połączyć dworzec Łódź Fabryczna z dworcami Łódź Kaliska i Łódź Żabieniec.

W ostatnich pięciu latach intensywnie pracowaliśmy nad badaniami i rozwojem, zrealizowaliśmy z sukcesem dwa innowacyjne projekty z zakresu izolacji wibroakustycznej we współpracy z Politechniką Krakowską, kilka kolejnych, nowych innowacji zgłosiliśmy do konkursów. Przeprowadziliśmy duży zakres badań naszych konstrukcji w Instytucie Kolejnictwa, na Politechnice Krakowskiej, Politechnice Warszawskiej oraz w Instytucie Badawczym Dróg i Mostów. Przygotowaliśmy się do projektu budowy kolei dużych prędkości w Polsce, wykorzystując wcześniejsze doświadczenie przy projekcie KDP w Kolejach Rosyjskich (RŻD), doświadczenie eksploatacyjne na sieci infrastruktury PKP PLK oraz badania laboratoryjne i eksploatacyjne prowadzone w Instytucie Kolejnictwa. Obecnie posiadamy certyfikaty i dopuszczenia do prędkości ruchu pociągów 250 km/h, jednak nie powiedzieliśmy jeszcze ostatniego słowa.

Jak będziecie świętować jubileusz?

Postanowiliśmy podzielić się z rynkiem naszym 20-letnim doświadczeniem we wdrażaniu nowoczesnych materiałów, technologii i elementów konstrukcji w budownictwie inżynieryjnym zarówno w Polsce, jak i za granicą. Na wybranych konferencjach naukowo-technicznych zorganizujemy sesje jubileuszowe poświęcone konkretnym zagadnieniom merytorycznym, takim jak m.in. izolacja wibroakustyczna, rozwiązania konstrukcyjne torowisk tramwajowych, eksploatacja bezpodsypkowych nawierzchni torowych w infrastrukturze PKP PLK, bezpodsypkowa nawierzchnia torowa dla KDP, wibroizolacja obiektów mostowych, budynków użyteczności publicznej i przemysłowych.

Nasze obchody rozpoczęliśmy w kwietniu na konferencji zorganizowanej przez Oddział Radomski SITK, a zakończymy w grudniu na konferencji Oddziału Krakowskiego SITK. Podczas zaplanowanych wydarzeń referaty będą wygłaszać naukowcy oraz przedstawiciele branży budownictwa infrastrukturalnego. Po wygłoszeniu referatów ich treść zostanie opublikowana na stronie internetowej oraz w czasopismach naukowo-technicznych i branżowych. „NBI” jako patron medialny naszego jubileuszu również włączy się w rozpowszechnianie merytorycznych informacji dotyczących tych zagadnień.

W jakich sektorach budownictwa świadczycie usługi?

Zajmujemy się produkcją i dostawą materiałów budowlanych, elementów konstrukcji nawierzchni szynowych, izolatorów wibroakustycznych, prefabrykatów torowych, elastomerów poliuretanowych i systemów przytwierdzeń szyn dla kolejnictwa. Główne sektory budownictwa, w których znajdują zastosowanie nasze produkty, to budownictwo dróg kolejowych, metra, torowisk tramwajowych, obiektów inżynieryjnych oraz – w zakresie wibroizolacji – budownictwo obiektów publicznych i przemysłowych.

Jakie produkty i technologie znajdują się w waszym portfolio?

Dysponujemy jedną z najbardziej kompleksowych ofert technologiczno-systemowych w Polsce. To pełne spektrum produktów, począwszy od mat wibroizolacyjnych przeznaczonych do stosowania w nawierzchniach szynowych podsypkowych i bezpodsypkowych oraz w budynkach mieszkalnych, biurowych, a także przemysłowych. Kolejna grupa to mało- i wielkogabarytowe prefabrykaty torowe, które są przeznaczone do zabudowy w torowiskach tramwajowych, metra oraz dróg kolejowych. W fabryce w Zabierzowie produkujemy polimery, żywice epoksydowe oraz poliuretanowe, które są stosowane do mocowania i przytwierdzania wszystkich profili szynowych do konstrukcji betonowych, żelbetowych, strunobetonowych i stalowych. Elastomery poliuretanowe są głównym elementem składowym systemu szyny w otulinie, a także elementem składowym systemu szynowych podpór blokowych w otulinie przeznaczonym do bezpodsypkowych dróg szynowych. W portfolio mamy wyroby o właściwościach dielektrycznych do nanoszenia na szyny, tak ważnych przy zabezpieczaniu konstrukcji przed prądami błądzącymi.

Które z wykonywanych obecnie realizacji traktujecie jako referencyjne?

Każdy kontrakt, na który dostarczamy nasze produkty, traktujemy jako referencyjny, ważny dla nas i naszego odbiorcy. W zdecydowanej większości są to generalni wykonawcy zleceń pozyskanych w trybie zamówień publicznych. Dążymy do tego, aby jakość naszych materiałów i rozwiązań samodzielnie stanowiła naszą referencję. Tak samo traktujemy dostawy krótkiego odcinka zintegrowanej nawierzchni tramwajowo-drogowej dla Wrocławia czy Warszawy, materiałów do sprężystego mocowania szyn tramwajowych dla Torunia, Bydgoszczy i Gdańska, jak dostawy na nasz największy obecnie kontrakt związany z produkcją i dostawami mat wibroizolacyjnych i szynowych podpór blokowych w otulinie dla tunelu kolejowego budowanego w Łodzi.

Tematem tego numeru „NBI” są technologie i innowacje. Jakie sukcesy na tym polu ma TINES?

Nowoczesne technologie i innowacje są wpisane w genotyp TINES. W ciągu 20 lat wielokrotnie odbieraliśmy nagrody za nasze osiągnięcia w zakresie innowacji. Odbieraliśmy i nadal odbieramy, ostatnio system zintegrowanej nawierzchni tramwajowo-drogowej TINES® TRAM otrzymał wyróżnienie w konkursie im. prof. Jana Podolskiego na targach TRAKO 2023, zaś system TINES® EBS został uhonorowany statuetką TOP Builder 2023 w kategorii produkt rekomendowany branży. Większość stosowanych przez nas materiałów, rozwiązań technologicznych i konstrukcyjnych jest bardzo innowacyjna. Jak już wcześniej wspomniałem, bardzo często były to pierwsze zastosowania na terenie Polski, ale także Europy Wschodniej i Azji Centralnej.

Rok 2023 był trudny dla branży budowlanej. Jak ocenia Pan obecną sytuację?

Sytuacja nadal jest trudna, a zmiana nie następuje tak szybko, jakbyśmy oczekiwali. Uruchomienie środków z KPO to proces, który potrwa jeszcze wiele miesięcy, zanim nasza branża odczuje pozytywne skutki. Przeważa jednak umiarkowany optymizm wynikający z ponownego napływu funduszy unijnych. Zakładam, że nowy rząd po zakończeniu audytu projektu CPK będzie kontynuował prace nad KDP w Polsce. Budowa tak nowoczesnej infrastruktury będzie impulsem dla całej naszej branży. Przy przemyślanym i prowadzonym z zachowaniem interesu narodowego procesie inwestycyjnym ma ona wielką szansę stać się jednym z kluczowych wydarzeń gospodarczych nadchodzących lat.

Na ile jest możliwe, że polskie firmy będą odbudowywać infrastrukturę i kubaturę Ukrainy po zakończeniu wojny? Czy TINES jest tym zainteresowany?

Nie widać końca tej tragicznej sytuacji u naszego sąsiada. Mieliśmy nadzieję, że wojna zakończy się już dawno temu. W pierwszej kolejności potrzebne jest wsparcie polityczne na arenie międzynarodowej – zarówno militarne, jak i humanitarne. Pomoc dla Ukrainy po uzyskaniu gwarantowanych, stabilnych granic z Rosją będzie dotyczyła wielu aspektów, w tym odbudowy zniszczeń. To olbrzymie wyzwanie, które będzie koordynowane przez społeczność międzynarodową wolnego świata, organizacje do tego powołane, fundusze i banki. Polska ma potencjał do odegrania ważnej roli w tym procesie, a polski przemysł ma szansę uczestniczyć w budowie nowoczesnej Ukrainy.

Ukraina była dla TINES pierwszym rynkiem eksportowym, gdzie podjęliśmy działania zaraz po podjęciu decyzji o wspólnym prowadzeniu Mistrzostw Europy w piłce nożnej EURO 2012. Już od 2008 r. zaopatrujemy w  materiały infrastrukturę ukraińską. W 2023 r. dostarczaliśmy materiały wibroizolacyjne, a w tym roku mamy podpisany kontrakt na dostawy naszych systemów dla metra kijowskiego. Byliśmy, jesteśmy i będziemy uczestniczyć w budowie infrastruktury wolnej Ukrainy.

Dziękuję za rozmowę.