NO-DIG POLAND  2025 – jakość i trwałość rozwiązań w technologiach bezwykopowych

9–11 kwietnia 2025 r. odbędzie się po raz 11. Międzynarodowa Konferencja Technologie Bezwykopowe NO-DIG POLAND, której jest Pan pomysłodawcą. Dlaczego warto wziąć udział w tym wydarzeniu?

Będzie to kolejna dawka wiedzy o technologiach bezwykopowych, pokazująca polskie osiągnięcia, ale i wyzwania w tej branży. Zapoznamy się też z doświadczeniami firm zagranicznych i ośrodków naukowych. Jednymi z ciekawszych mogą być planowane dwa wystąpienia Matthew Izzarda,dyrektora wykonawczego NASTT (North American Society for Trenchless Technology – Północnoamerykańskie Stowarzyszenie Technik Bezwykopowych), obejmującego swoją działalnością USA i Kanadę. Organizacja ta, podobnie jak Polska Fundacja Technik Bezwykopowych, jest zrzeszona w ISTT (International Society for Trenchless Technology – Międzynarodowe Stowarzyszenie Technik Bezwykopowych). W Ameryce Północnej stosowanych jest szereg ciekawych, nieznanych u nas technologii bezwykopowych. Niektóre z nich prezentowaliśmy już m.in. na łamach „NBI” w ramach cyklu 28 publikacji Technologie bezwykopowe na sześciu kontynentach. Dotyczyły one zarówno technologii bezwykopowych, np. wzmacniania kolektorów kanalizacyjnych pięciokrotnie bardziej od stali wytrzymałymi tkaninami węglowymi, jak i nowych materiałów, np. FPVC, czyli zgrzewalnego PVC, lub nowych technik diagnostycznych, np. georadarów z kilkoma funkcjami badawczymi przemieszczanych w przewodach kanalizacyjnych. Udział amerykańskich firm i profesorów – Samuela Ariaratnama, Raya Sterlinga czy Toma Iseleya – w polskich konferencjach NO-DIG dotychczas był zawsze bardzo wysoko oceniany przez uczestników.

Jaki jest temat przewodni tegorocznej konferencji?

Zostaną zaprezentowane różne zagadnienia, ujęte w dziewięciu grupach. Zakładamy, że dominujący będzie temat jakości i trwałości rozwiązań stosowanych w technologiach bezwykopowych. Dotychczasowe doświadczenia firm eksploatujących sieci wodociągowo-kanalizacyjne, bazujące na wynikach badań m.in. metodą CCTV bądź pozyskane w trakcie ich bezwykopowej rehabilitacji, wskazują, jak bardzo ważne jest zagadnienie jakości i trwałości rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w podziemnej infrastrukturze sieciowej.

Odbędzie również specjalna sesja poświęcona budowie metra w Krakowie, które będzie realizowane bezwykopowo. Jak Pan ocenia krakowski projekt? Czy ta budowa niesie za sobą duże ryzyko?

Nie znam tego projektu. Jednak każda budowa wiąże się z ryzykiem popełnienia błędów czy to na etapie koncepcji, projektowania, czy to budowy, w tym także na etapie doboru odpowiednich rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych. Ponieważ linie metra budowane są od ponad stu kilkudziesięciu lat, to biorąc pod uwagę często stosowany podział ryzyka na pięć grup: bardzo niskie, niskie, średnie, duże i bardzo duże, budowę metra w Krakowie, o ile będzie solidnie zrealizowany etap przygotowawczy tej inwestycji, zakwalifikowałbym do grupy bardzo niskiego lub niskiego ryzyka.

W przypadku budowy metra warto rozważyć też pewne tańsze, a przy okazji bardziej atrakcyjne rozwiązania, o których pisałem w sprawozdaniach z zagranicznych konferencji na łamach „NBI”. Zaliczyłbym do nich: napowietrzne linie metra (trasa na słupach) w nowych dzielnicach mieszkaniowych, które mogą być ciekawie wkomponowane w otaczającą je zieleń (przykład Kuala Lumpur w Malezji), naziemne prowadzenie cichobieżnej linii metra – powszechnie stosowane w wielu krajach w peryferyjnych obszarach miast, metro kablowe (ang. metrocable) – napowietrzna kolejka na wzór kolejek wysokogórskich na terenach przyrodniczo chronionych, występowania przeszkód terenowych, obszarach już zainwestowanych lub trudno dostępnych albo zróżnicowanych wysokościowo (przykład Medellín w Kolumbii), mogąca być alternatywnym wariantem dla napowietrznej trasy na słupach. W wymienionych rozwiązaniach ważny jest aspekt turystyczny, umożliwiający poznawanie w trakcie podróży metrem walorów terenu wzdłuż jego trasy. Zastosowanie powyższych rozwiązań w Krakowie mogłoby dodatkowo znacząco uatrakcyjnić pobyt krajowych i zagranicznych turystów w tym mieście.

W trakcie konferencji firmom z branży technologii bezwykopowych zostaną wręczone nagrody EXPERT za innowacyjność ich produktów i technologii w zakresie budowy i odnowy sieci podziemnych. Jest Pan pomysłodawcą konkursu i statuetki. Kto powinien wziąć w nim udział?

Z uwagi na trzy kategorie nagród EXPERT oczekujemy na zgłoszenia firm, które w latach 2023–2025 wykonały ciekawą bezwykopową budowę, bezwykopową odnowę lub wykazały się innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie urządzeń,
materiałów, produktów, technologii stosowanych w diagnostyce sieci podziemnych, budowie lub odnowie sieci realizowanych bezwykopowo.

Jakie zalety mają technologie bezwykopowe? Czy mogą być tanie w użyciu?

O zaletach technologii bezwykopowych zapewne przekonały się już wszystkie przedsiębiorstwa je stosujące. Kluczową ich zaletą jest tempo robót, wielokrotnie większe od tego, które występuje w technologiach wykopowych, a z tym się wiąże wiele korzyści środowiskowych. Atrakcyjne są także koszty robót bezwykopowych, w zdecydowanej większości są one znacznie niższe niż w robotach wykopowych. Najatrakcyjniejsza pod tym względem jest zapewne technologia cementowania przewodów wodociągowych. Z danych uzyskanych w wyniku analizy wielu tego typu inwestycji wykonanych w Niemczech wynika, że koszty te wynoszą zaledwie od 13% do 41% kosztów wymiany przewodów na nowe metodą wykopową.

Jak Pan ocenia rozwój technologii bezwykopowych w Polsce?

Obecnie w Polsce stosowana jest większość technologii bezwykopowych znanych w innych państwach. W naszym kraju zostało zrealizowanych wiele ciekawych projektów bezwykopowych. Trzy z nich zostały uznane za najlepsze na świecie przez ISTT i nagrodzone statuetką NO-DIG Award. W kategorii bezwykopowa rehabilitacja była to wykonana przez firmę Per Aarsleff Polska rehabilitacja tłocznych kolektorów kanalizacyjnych w Warszawie, w kategorii bezwykopowa budowa – budowa kolektora kanalizacyjnego z rur firmy Hobas o średnicy 3 m prowadzącego ścieki do oczyszczalni Czajka w Warszawie, a w kategorii projekt akademicki – zorganizowanie przeze mnie pierwszego na świecie studium podyplomowego o technologiach bezwykopowych. Mamy zatem w kraju trzy statuetki NO-DIG Award, potwierdzające nasz znaczący wkład w rozwój światowej branży technologii bezwykopowych. Wszystkie trzy projekty zostały szczegółowo opisane w „NBI”.

Z jakimi problemami zmaga się branża?

To pytanie proponowałbym skierować do przedstawicieli firm wodociągowo-kanalizacyjnych, inwestorów i wykonawców. Prawdopodobnie kluczowym problemem jest niedobór środków finansowych na utrzymanie sieci infrastruktury podziemnej w pełni poprawnym stanie technicznym, gwarantującym jej bezpieczną dalszą eksploatację. Zachęcam zainteresowanych tym tematem do zapoznania się z artykułem mojego współautorstwa, który ukazał się w ostatnim numerze „NBI” w 2024 r.: Technologie bezwykopowej odnowy przewodów kanalizacyjnych, które warto zastosować w kraju. Zaprezentowano w nim m.in. zagraniczne technologie bezwykopowej odnowy przewodów kanalizacyjnych – szybsze i tańsze w realizacji od wielu obecnie stosowanych w naszym kraju. Zatem, jak to ujęto w tytule wspomnianego artykułu, warto w obliczu niedoboru środków finansowych na odnowę sieci infrastruktury podziemnej zastosować je u nas. Im będzie wyższa trwałość podziemnej infrastruktury sieciowej, tym rzadziej będzie występować potrzeba jej bezwykopowej odnowy.

Dziękuję za rozmowę.

NO-DIG POLAND 2025 – przeczytaj więcej

XI Międzynarodowa Konferencja Technologie Bezwykopowe NO-DIG POLAND 2025 – kup bilet