
Bezpieczeństwo energetyczne, a lepszy dostęp do kluczowych czystych technologii
– Inwestycje w nowe technologie w energetyce to impuls do rozwoju dla europejskiego przemysłu i inwestycja w bezpieczeństwo. Czyste nowe technologie w energetyce sprawią, że nie będziemy zależni od importu paliw kopalnych, a miliardy Euro rocznie nie będą wyjeżdżały poza Europę. Dlatego Unia będzie wspierała ich rozwój. Skorzysta na tym gospodarka, ludzie i środowisko – powiedziała podczas rady TTE ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.
W trakcie sesji roboczej dotyczącej zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego poprzez lepszy dostęp do kluczowych, czystych technologii miała miejsce wymiana poglądów z dyrektorem wykonawczym Międzynarodowej Agencji Energetycznej Fatihem Birolem. Zaprezentował on główne wnioski z najnowszego raportu The State of Energy Innovation (IEA 2025), który wskazuje, że Europa może stać się liderem w produkcji kluczowych komponentów dla transformacji energetycznej – takich jak baterie, elektrody, moduły PV czy komponenty elektrolizerów – pod warunkiem przyspieszenia inwestycji i eliminacji barier administracyjnych.
Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii sprawia, że technologie magazynowania – takie jak baterie czy elektrownie szczytowo-pompowe – są kluczowe dla stabilności systemu energetycznego. Stąd Unia Europejska powinna rozwijać ich produkcję i wdrażanie. Jednocześnie rosnące zapotrzebowanie na technologie dekarbonizacyjne zwiększa presję na europejski przemysł, który wciąż silnie zależy od importu, np. modułów PV. Dodatkowym wyzwaniem jest szybko rosnące zużycie energii przez centra danych, które wymagają niezawodnego zasilania i wsparcia w zakresie czystej, efektywnej energetyki.
Odbudowa ukraińskiej infrastruktury energetycznej i przygotowania do zimy w Ukrainie i Mołdawii
W trakcie Rady omówiono również kluczowe wyzwania związane z odpornością energetyczną Republiki Mołdawii i Ukrainy w kontekście dalszej integracji tych państw z Unią Europejską. W centrum uwagi znalazły się działania niezbędne do zapewnienia stabilnych, bezpiecznych i zrównoważonych systemów energetycznych, które są fundamentem transformacji gospodarczej i politycznej.
Wzmacnianie odporności energetycznej Mołdawii i Ukrainy to nie tylko pilna potrzeba, ale także długoterminowa inwestycja w bezpieczeństwo, stabilność i zieloną transformację całej Europy.
Państwa członkowskie podkreśliły, że należy wyciągnąć wnioski z ostatniej zimy i jak najszybciej rozpocząć przygotowania do kolejnego sezonu zimowego. Ukraina powinna być wspierana nie tylko w swoich wysiłkach na rzecz naprawy zniszczonej przez Rosję infrastruktury, ale także w budowie nowoczesnego zdecentralizowanego systemu energetycznego opartego o źródła odnawialne.
Zbliżenie prawne Ukrainy i Mołdawii do dorobku prawnego Unii Europejskiej
Dążąc do członkostwa w Unii Europejskiej Ukraina i Mołdawia zobowiązane są do wdrożenia kluczowych przepisów unijnego prawa energetycznego, szczególnie w zakresie rynku energii. W trakcie Rady TTE omawiany był proces zbliżenia ukraińskiego i mołdawskiego prawodawstwa z dorobkiem prawnym UE. Pozwoli on na wzmocnienie odporności rynków energetycznych Mołdawii i Ukrainy oraz ich pełną integrację z wewnętrznym rynkiem energii Unii Europejskiej.
Pomimo wyzwań, takich jak utrata ponad 50% zdolności wytwórczych energii elektrycznej i gazu w Ukrainie oraz zależność Mołdawii od rosyjskich dostaw gazu i energii, oba kraje wykazują znaczące postępy. Zgodnie z raportem Komisji Europejskiej w sprawie rozszerzenia, Ukraina osiągnęła około 65% zgodności z unijnym dorobkiem prawnym w zakresie energii, podczas gdy Mołdawia osiągnęła około 52%, z istotnymi postępami w zakresie przepisów dotyczących rynku energii, efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii.