Standardy jakości dróg krajowych – rozwój laboratoriów drogowych GDDKiA

Historia rozwoju laboratoriów drogowych GDDKiA

Korzenie współczesnych laboratoriów sięgają okresu międzywojennego, kiedy powstały pierwsze polskie ośrodki prowadzące badania w zakresie drogownictwa. Ich rozwój wspierał prof. Melchior Nestorowicz – pierwszy dyrektor departamentu drogowego w Ministerstwie Robót Publicznych oraz wykładowca Politechniki Warszawskiej. Zainicjował on specjalne kursy laboratoryjne dla pracowników technicznych oraz przyczynił się do powstania laboratoriów przy ówczesnych urzędach wojewódzkich, we współpracy z Drogowym Instytutem Badawczym.

Po II wojnie światowej odbudowę systemu badań drogowych podjął Władysław Skalmowski, dawny współpracownik prof. Nestorowicza. Odtwarzano zaplecze techniczne, pozyskiwano specjalistów i uruchamiano szkolenia. W 1947 r. zorganizowano pierwszy kurs dla kierowników laboratoriów oraz zapewniono podstawowy sprzęt do badania mieszanek bitumicznych. Te działania zapoczątkowały funkcjonowanie laboratoriów, których kontynuatorem jest dziś GDDKiA.

Innowacyjne rozwiązania dawnych laboratoriów

Ograniczone środki finansowe wymuszały kreatywność konstruktorów i naukowców. Brak specjalistycznej aparatury rekompensowano własnymi rozwiązaniami technicznymi.

Przykładem jest planograf ciągnięty za samochodem, skonstruowany w 1981 r. w Okręgowym Laboratorium Drogowym w Białymstoku we współpracy z lokalnymi jednostkami drogowymi i przemysłowymi. Urządzenie znacząco usprawniło pomiary równości nawierzchni, ograniczając jednocześnie liczbę osób potrzebnych do jego obsługi z trzech do jednej.

Współczesne badania jakości dróg krajowych

Obecna sieć laboratoriów GDDKiA, licząca 16 jednostek, kontynuuje tradycję badań drogowych i stanowi ważny element systemu nadzoru nad standardami jakości dróg krajowych. W latach 2021–2024 laboratoria wykonywały rocznie średnio około 500 tys. analiz. Łącznie w ciągu ostatnich czterech lat przeprowadzono ponad dwa miliony badań, zarówno na etapie realizacji inwestycji – takich jak odcinki testowe czy zatwierdzanie materiałów – jak i w okresie gwarancyjnym.