Energetyka jądrowa tematem współpracy PK i CVŘ w Czechach

Położone nieopodal Pragi centrum Badawcze Řež to jeden z największych i najważniejszych ośrodków badawczych w Europie Środkowej. Specjalizuje się w badaniach naukowych z zakresu energii jądrowej, fizyki jądrowej, technologii jądrowych i ochrony środowiska. CVŘ posiada unikalną infrastrukturę badawczą, m.in. eksperymentalne reaktory badawcze LVR-15 i LR-0 oraz technologiczne stanowiska doświadczalne, a więc nowoczesne laboratoria wyposażone w zaawansowane urządzenia do badań materiałowych, chemicznych oraz biologicznych. Prowadzi badania nad bezpieczeństwem i efektywnością reaktorów jądrowych. Zajmuje się: analizą awarii oraz rozwojem nowych technologii reaktorowych, w tym reaktorów IV generacji, badaniami nad nowoczesnymi materiałami odpornymi na wysokie temperatury i promieniowanie, testowaniem i rozwojem materiałów do zastosowań w ekstremalnych warunkach, w tym w energetyce jądrowej i innych przemysłach wysokich technologii. Centrum Řež prowadzi też prace nad minimalizacją wpływu energetyki na środowisko, w tym redukcją emisji i gospodarką odpadami oraz badania nad technologiami oczyszczania wody i powietrza, a także recyklingiem materiałów.

– Politechnika Krakowska zyskuje w Centrum Badawczym Rež bardzo ważnego partnera. Na przypieczętowanej porozumieniem współpracy skorzystają nasi studenci i naukowcy – mówi prof. Dariusz Bogdał, prorektor ds. nauki PK, który sygnował umowę w imieniu krakowskiej uczelni. Ze strony (CVŘ) podpisali ją Milan Patrík, dyrektor Centrum Badawczego Řež (CVŘ) oraz Ján Milčák, dyrektor zarządzający CVŘ.

Współpraca PK i czeskiego ośrodka dotyczyć będzie kształcenia studentów, wspólnego opracowywania materiałów dydaktycznych, współtworzenia programów i metod nauczania, przygotowywania pomocy dydaktycznych, a także prowadzenia razem badań i prac rozwojowych oraz działalności publikacyjnej. Rozważane jest też tworzenie konsorcjów i wspólne aplikowanie o projekty europejskie w tematyce energetyki, odnawialnych źródeł energii, zagospodarowania ciepła odpadowego i innych.

W oficjalnym podpisaniu umowy o współpracy prorektorowi PK towarzyszyli w Czechach dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki dr hab. inż. Stanisław Rybicki, prof. PK oraz przedstawiciele Katedry Energetyki: dr hab. inż. Artur Cebula, prof. PK i dr hab. inż. Marzena Nowak-Ocłoń, prof. PK, opiekunowie specjalności i kierunku energetyka jądrowa na PK.

– Wizytowaliśmy laboratoria centrum, w których nasi studenci ze specjalności „Energetyka jądrowa” będą odbywać zajęcia. Uzgodniliśmy też z przedstawicielami REZ plan zajęć laboratoryjnych w ramach przedmiotu „Reaktory Jądrowe” Zajęcia będą realizowane przez naszych studentów na bazie wysokospecjalistycznej aparatury centrum REZ. Pierwsze laboratoria w Czechach studenci odbędą już w grudniu 2024 roku – mówi dr hab. inż. Artur Cebula, prof. PK.

W ramach pobytu w REZ studenci Politechniki będą uczestniczyć w ćwiczeniach laboratoryjnych z takich tematów jak:

• stan krytyczny rdzenia reaktora, eksperymenty neutronowe (w świetle nowych bloków energetycznych),
• pomiary w komorach do pracy z materiałami radioaktywnymi
• reaktor typu wodnego LVR-15 o mocy 10 MW,
• reaktor badawczym LR-0 do testów różnych typów rdzeni reaktorów,
• instalacje CVCAP (do przechowywania i unieszkodliwianiem odpadów promieniotwórczych).

Od tego roku akademickiego Politechnika Krakowska kształci studentów na specjalności energetyka jądrowa, prowadzonej na kierunku energetyka. W nowym roku akademickim 2024/2025 uczelnia kształcić będzie już także na studiach II stopnia na kierunki energetyka jądrowa. Będą prowadzone na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki we współpracy z Instytutem Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie oraz innymi partnerami merytorycznymi.

Ze strony PK w prowadzenie kształcenia zaangażowani są eksperci Katedry Energetyki Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki, współpracujący z uczelnią praktycy z przemysłu i zagranicznych instytutów badawczych. – Kierunek „energetyka jądrowa” wykształci specjalistów gotowych do pracy w całym sektorze energetyki, także energetyki konwencjonalnej i odnawialnej, na krajowym i zagranicznych rynkach. Pamiętajmy, że Polska jest otoczona elektrowniami jądrowymi, położonymi w krajach z nami sąsiadujących. Mocno rozwiniętymi państwami pod tym względem są też Stany Zjednoczone, Francja czy Korea Południowa. Specjaliści tej branży będą coraz bardziej potrzebni na całym świecie– podkreśla dr hab. inż. Artur Cebula, prof. PK z Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki.

W programie kształcenia na nowym kierunku znajdą się też takie zagadnienia jak: nowe bloki jądrowe, systemy bezpieczeństwa jądrowego, technologie chłodzenia, właściwości materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych stosowanych w budowie maszyn, energetyce cieplnej i jądrowej, technologie materiałów i ich trwałości, technologie wspomagające instalacje jądrowe, kwestie cyklu paliwowego, techniki modelowania procesów wymiany ciepła, zjawisk przepływowo-cieplnych, przepływów wielofazowych oraz układów elektroenergetycznych, zagadnienia z zakresu automatyki i sterowania w złożonych systemach oraz instalacjach energetycznych, techniki monitorowania systemów i elementów energetycznych znajdujących się w elektrowniach jądrowych, zagadnienia wpływu pracy elektrowni jądrowych na środowisko, uwarunkowania środowiskowe, ekonomiczne i prawne procesu inwestycyjnego, zasady budowy, modelowania, eksploatacji, projektowania i regulacji parametrów pracy instalacji energetycznych, energoelektrycznych i grzewczych. Przewidziano także laboratoria wyjazdowe i studyjne do obiektów przemysłowych i badawczych energetyki jądrowej, w tym m.in. nowego partnera PK – Centrum Badawczego Řež.