Powrócił ruch na DK75 przez Just

4 kwietnia 2018 r. podpisano umowę na rozbudowę 1.7 km drogi krajowej nr 75 (od km 51+600 do km 53+320) w miejscowości Tęgoborze wraz z odwodnieniem osuwiska w obrębie drogi z konsorcjum firm: Przedsiębiorstwo Inżynieryjne „IMB-Podbeskidzie” ze Skoczowa i Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe LIMDROG z Limanowej.

Zadaniem wykonawcy było przywrócenie drogi do stanu przed uszkodzeniami, które spowodowało osuwisko, wzmocnienie jej i zabezpieczenie od strony stoku przed napierającymi masami ziemnymi. Celem jest utrzymanie przejezdności drogi, ponieważ ruchy osuwiskowe mogły doprowadzić do całkowitego jej zniszczenia. Powstało odwodnienie drogi poprzez budowę systemów drenaży, studni i rowów odprowadzających wodę. Roboty w praktyce polegały na rozebraniu istniejącej drogi, wzmocnieniu jej i odbudowaniu, zabezpieczając ją jednocześnie betonowymi palisadami od strony stoku. Średnica jednego pala z palisady wynosi 60 cm a jego wysokość w zależności od miejsca od 8,5 do 19 metrów. W ramach odwodnienia drogi wykonano oprócz drenaży zbierających wody powierzchniowe także drenaże wiercone w skarpach i zboczu góry. Studnie odwodnieniowe mają głębokości od 10 metrów do 14 metrów. W trakcie prac okazało się, że musi powstać dodatkowa palisada od strony zbocza wzdłuż DK75 z żelbetowych pali o średnicy 1 m każdy, na głębokość do 20 m, w sumie 2000 pali. Aż 18 tys. m pali przemieszczeniowych umieścić trzeba było w nasypie pod drogą. Pierwotnie nie były one przewidziane, jednak jak zaczęto frezować nawierzchnię na odcinku miedzy serpentynami, okazało się, że ruchy osuwiskowe nie tylko przesuwały masy nawierzchni z gruntami, ale także je obracały. Ujawniły się ponadto głębokie na kilka metrów szczeliny w drodze, do których wpływały wody podziemne poszerzając je. Wykonano dodatkowe badania geologiczne, które wskazały, że należy wzmocnić drogę poprzez budowę dodatkowych pali pod nią.

Po wznowieniu ruchu, jeszcze trwały będą prace poza jezdnią do początku września 2019 r. przy: wykańczaniu skarp, brukowaniu, humusowaniu i montowaniu inklinometrów, czyli urządzeń, które będą monitorowały ruchy osuwiskowe.

Prace nie obejmowały stabilizacji całego osuwiska Just-Tęgoborze. Miały zasięg lokalny.

Na odcinku o długości 1,7 km (od 51 km 600 m do 53 km 320 m) w miejscowości Tęgoborze droga krajowa nr 75 wznosi od Jeziora Rożnowskiego do Przełęczy Św. Justa, gdzie różnica wysokości wynosi 103,5 m, w większości na obszarze osuwiskowym, o zróżnicowanej aktywności. Osuwisko Just-Tęgoborze ma 21,3 ha powierzchni i obejmuje południowy oraz południowo-wschodni stok. DK75 zajmuje tylko kilka procent tego obszaru. Utwory geologiczne fliszu karpackiego, który tu występuje sprzyjają procesom osuwiskowym. Łupki i piaskowce pod wpływem przedostawanie się wody do warstw poślizgowych doprowadzają do przesuwania się skał względem siebie, na różnych głębokościach. Wg badań geologicznych prowadzonych na zlecenie GDDKiA Oddziału w Krakowie powierzchnie poślizgu jest kilka są na różnych głębokościach np.: 6 m, 12 m, 25 m, 30 m, 69 m i 78 metrów. Szczególnie ruchy osuwiskowe uaktywniają się po intensywnych i długotrwałych deszczach. Ale nie tylko. Jest też stałe zasilanie wodami podziemnymi. Wraz z przesuwaniem się warstw skał i ziemi, przesuwała się droga DK75 w stronę Jeziora Rożnowskiego. Od 2010 r. do 2016 r. GDDKiA wydała w sumie 3 055 460 zł na zabezpieczenie drogi przed przerwaniem jej ciągłości.

Tekst i zdjęcie: GDDKiA O/Kraków