4 (121) lipiec – sierpień 2025
Wakacyjne miesiące to nie tylko czas odpoczynku, ale również doskonały moment na refleksję nad kondycją i przyszłością budownictwa inżynieryjnego. W najnowszym wydaniu „NBI” podejmujemy istotne tematy zarówno z punktu widzenia bieżących wyzwań, jak i kierunków rozwoju sektora.
10–12 czerwca 2025 r. w Klubie Studio na kampusie Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie odbyła się szósta edycja infraBIM Expo & Multi-Conference. Od kilku lat wydarzenie to pozostaje najważniejszym forum poświęconym cyfryzacji branży budowlanej w Europie Środkowo-Wschodniej. Zgodnie ze światowymi trendami wkrótce trudno będzie sobie wyobrazić proces budowy bez wsparcia BIM. Być może dlatego ponad 400 osób wzięło udział w tej konferencji. Najbardziej uroczystym momentem była wieczorna Gala Dinner, podczas której wręczono statuetki infraLIDER za najlepsze projekty i inicjatywy, w których wykorzystano metodykę BIM oraz cyfrowe technologie w budownictwie. Do edycji 2025 zgłosiło się 13 podmiotów, które sklasyfikowano w sześciu kategoriach: zamawiający, projektant, wykonawca, dostawca, edukator oraz regulator. Szczegóły o trendach w budownictwie, BIM, evencie i laureatach znajdą Państwo w obszernej relacji.
Szczególnie polecam wywiad z prof. dr. hab. inż. Zbigniewem Kledyńskim z Zakładu Budownictwa Wodnego i Hydrauliki na Wydziale Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej, który podkreśla, że powódź w 2024 r. na ziemi kłodzkiej i w dolnej części zlewni Nysy Kłodzkiej przypomniała o sile żywiołu wodnego. Profesor przedstawia przyczyny, przebieg oraz skutki ubiegłorocznej powodzi i formułuje szczegółowe wnioski dotyczące obiektów hydrotechnicznych oraz ochrony przeciwpowodziowej w Polsce.
Raport wydania również dotyczy krajowego budownictwa hydrotechnicznego i koncentruje się na wyzwaniach, inwestycjach i kierunkach jego rozwoju. Obiekty hydrotechniczne zyskują coraz większe znaczenie jako kluczowy element infrastruktury krytycznej. Od ochrony przeciwpowodziowej po energetykę i rozwój żeglugi – inwestycje w ten sektor mają wpływ na bezpieczeństwo, gospodarkę i adaptację do zmian klimatu.
W numerze publikujemy cztery tematy specjalne, które opisują różne aspekty budownictwa inżynieryjnego. W pierwszym temacie szukamy odpowiedzi na pytanie, jak budować szybciej i mądrzej, czyli jak realizować inwestycje bez opóźnień. Rosnące wymagania dotyczące jakości, budżetu i terminowości inwestycji sprawiają, że budownictwo potrzebuje nowoczesnych rozwiązań. Jakie technologie, strategie i materiały naprawdę przyspieszają realizację budowy? W obliczu wyzwań kadrowych, ekonomicznych i środowiskowych czas to nie tylko pieniądz, ale i przewaga konkurencyjna.
W drugim temacie specjalnym prezentujemy kruszywa budowlane – klasyfikację, zastosowanie i perspektywy. Kruszywa należą do kluczowych materiałów stosowanych w budownictwie – od betonu i mieszanek asfaltowych po stabilizację podłoża. Różnorodność ich rodzajów oraz właściwości użytkowe powodują, że są nieodzownym elementem każdej inwestycji inżynieryjnej. W artykule przedstawiono aktualną klasyfikację kruszyw, ich pochodzenie i znaczenie w kontekście optymalizacji kosztów oraz zrównoważonego rozwoju branży.
W trzecim temacie specjalnym analizujemy, jak chronić ludzi i infrastrukturę przed osuwiskami, które należą do najgroźniejszych zjawisk geologicznych, zagrażających życiu, infrastrukturze i środowisku. Ich występowanie nie jest ograniczone jedynie do gór czy wybrzeży – mogą pojawić się niemal wszędzie tam, gdzie naruszona zostaje równowaga gruntu. Skuteczna prewencja jest efektem współpracy geologów i inżynierów, wspieranych przez nowoczesne technologie.
Studzienki i włazy kanalizacyjne – podejście praktyczne to czwarty temat specjalny. Sieci kanalizacyjne to nie tylko podziemne rurociągi, ale cała infrastruktura dostępu i utrzymania, której sercem są studzienki i włazy. To właśnie od ich jakości i trwałości zależy efektywność, bezpieczeństwo i komfort eksploatacji systemów wodociągowo-kanalizacyjnych, zwłaszcza w trudnych warunkach drogowych i środowiskowych.
O górnictwie skalnym opowiada prof. dr. hab. inż. Zbigniew Kasztelewicz z Katedry Inżynierii Górniczej i Bezpieczeństwa Pracy na AGH. W opinii profesora konieczna jest głęboka korekta Europejskiego Zielonego Ładu. Perspektywy dla polskiego górnictwa odkrywkowego w kontekście wdrażania Zielonego Ładu należy ocenić jako poważnie ograniczone. Choć dokument ten zawiera wiele idei słusznych z punktu widzenia długoterminowej troski o środowisko, to w praktyce pociąga za sobą ogromne koszty zarówno finansowe, jak i społeczne. Zielony Ład, a także jego nowsza odsłona, czyli Czysty Ład Przemysłowy, wraz z całą grupą aktów prawnych realizujących unijną politykę klimatyczną tworzą skomplikowaną siatkę obciążeń dla gospodarek państw członkowskich. Te obciążenia coraz silniej uderzają w krajowe firmy, również te działające w sektorze wydobywczym.
Polecam artykuł prof. dr. hab. inż. Adama Wysokowskiego poświęcony ocenie szkód spowodowanych ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi w infrastrukturze komunikacyjnej. Autor omawia rolę rzeczoznawcy w ocenie szkód oraz planowaniu działań naprawczych w obszarze infrastruktury komunikacyjnej w kontekście takich ekstremalnych zjawisk pogodowych jak powodzie. Właściwa diagnoza przyczyn szkód oraz zaplanowanie skutecznych działań naprawczych wymagają nie tylko znajomości Prawa budowlanego i technicznych aspektów naprawy, ale również doświadczenia nabytego w pracy terenowej oraz umiejętności przewidywania potencjalnych zagrożeń związanych z przyszłymi ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Już teraz zapraszam 10 i 11 grudnia 2025 r. do Zielonej Góry na poświęconą tej tematyce XIV Konferencję Naukowo-Techniczną Mosty – przepusty i przejścia dla zwierząt. Infrastruktura wobec wyzwań klimatycznych i zjawisk ekstremalnych.
Zapraszam do lektury całego numeru, życzę spokojnego i udanego urlopu.
Artykuły z numeru:
Budownictwo
Drogi
Energetyka
Geoinżynieria
Hydrotechnika
Inż. Bezwykopowa
Kolej
Mosty
Motoryzacja
Tunele
Wod-Kan